Poród przedwczesny a wybrane substancje ziołowe – mit czy fakt? Cz. 2 

Wiele kobiet spożywa herbatę z liści malin podczas końcówki ciąży, wierząc, że pomoże to wywołać poród, go skrócić czy uczynić szybszym i „łatwiejszym”. Ponad 50% położnych poleca ową strategię, aby wywołać poród.

2. Skraca drugi etap porodu i zmniejsza komplikację okołoporodowe (użycie kleszczy, przekuwanie błon lub wymaganie cięcia cesarskiego) – poziom dowodu naukowego 1A;

3. Może zmniejszać liczbę urodzeń przedwczesnych oraz po terminie - – poziom dowodu naukowego 1B;

4. Indukcja porodu poprzez stymulację macicy do skurczy – poziom dowodu naukowego 4.

Przeprowadzono podwójnie zaślepione, randomizowane badanie kontrolowane placebo z udziałem 192 kobiet będących w ciąży po raz pierwszy, które od 32 tygodnia ciąży aż do porodu spożywały oralny preparat/wyciąg z liści malin (2x1,2 g dziennie). Badanie wykazało, że suplementacja wyciągiem z liści malin w takiej ilości, nie powoduje żadnych skutków ubocznych dla matki i dziecka, ale wbrew powszechnemu przekonaniu ani nie przyśpiesza wystąpienie porodu, ani nie skraca jego pierwszego etapu.

Jedynymi klinicznie istotnymi odkryciami były skrócenie drugiego etapu porodu (średnia różnica = 9,59 minut) i niższy odsetek porodów kleszczowych między grupą stosująca suplement, a grupą kontrolną placebo (19,3% vs. 30,4%).

 (Pluskwica Groniasta)

2. Ból stawów - poziom dowodu naukowego B2;

3. Indukcja porodu - poziom dowodu naukowego E.

Black Cohosh sam lub w połączeniu z innymi ziołami (np. z liśćmi maliny) ma długą tradycję i jest często stosowany przez położne jako środek pobudzający macicę i pomoc w wywoływaniu porodu. Dowody naukowe na to są jednak bardzo słabe, opierają się na teorii/hipotezie naukowej lub ekspertyzie.

2. Emmenagoga (fitoterapeutyki objęte ogólną nazwą emmenagoga działają jako środki poronne) - poziom dowodu naukowego 4.

Black Cohosh musi być stosowany ostrożnie w czasie ciąży, szczególnie w pierwszym trymestrze ciąży, gdy jego rzekome działanie wywołujące poronienie może być niepokojące.

*Użycie Pluskwicy groniastej powinno przejść rygorystyczne badania wysokiej jakości na ludziach w celu ustalenia jego bezpieczeństwa lub niebezpieczeństwa w trakcie ciąży.

1.Zaparcia – poziom dowodu naukowego B1;

2.Hiperglikemia i zaburzenia lipidowe – poziom dowodu naukowego C;

3. Wrzody  – poziom dowodu naukowego C;

4. Fibromialgia – poziom dowodu naukowego C;

5. Cukrzyca typu 2 - poziom dowodu naukowego E.

Użycie miejscowe/zewnętrzne:

1. Łuszczyca - poziom dowodu naukowego B1;

2. Opryszczka zwykła - poziom dowodu naukowego B1;

3. Łojotokowe zapalenie skóry - poziom dowodu naukowego B1;

4. Sucha skóra - poziom dowodu naukowego B2;

5. Uszkodzenie skóry przez promieniowanie - poziom dowodu naukowego B2;

6. Poparzenia - poziom dowodu naukowego C.

1. Potencjalnie genotoksyczne i mutagenne dla płodu - poziom dowodu naukowego 3;

2. Potencjalne poronienie lub poród poprzez wywoływanie skurczy macicy - poziom dowodu naukowego 4.

Użycie miejscowe/zewnętrzne:

1.Korzystne działanie w zmniejszaniu nasilenia melasmy (ostudy/przebarwień) w przebiegu w ciąży – poziom dowodu naukowego A1;

2. Zewnętrzne zastosowanie np. żelu Aloe Vera nie stanowi problemu podczas ciąży - poziom dowodu naukowego 4.

*Użycie aloesu powinno przejść rygorystyczne badania wysokiej jakości na ludziach w celu ustalenia jego bezpieczeństwa lub niebezpieczeństwa w trakcie ciąży

2. Potencjalne działanie poronne owocu i soku z ananasa (bo bromelaina w nim zawarta należy do fitoterapeutyków objętych ogólną nazwą emmenagoga działających jako środki poronne) - poziom dowodu naukowego 4.

(Vitex agnus-castus)

2. Cykliczna mastalgia (ból piersi/mastodynia) – poziom dowodu naukowego B1;

3. Hiperprolaktynemia - poziom dowodu naukowego B1;

4. Niepłodność - poziom dowodu naukowego B2;

5. Trądzik - poziom dowodu naukowego E;

6. Zaburzenia miesiączkowania - poziom dowodu naukowego E.

2. Stymulator skurczy macicy - poziom dowodu naukowego 4;

3. Zapobieganie poronieniom w pierwszym trymestrze ciąży u kobiet z niedoborem progesteronu - poziom dowodu naukowego 4;

2. Poród- poziom dowodu naukowego B1

Wiele kobiet spożywa olej rycynowy podczas końcówki ciąży, wierząc, że pomoże to wywołać poród. Bardzo wiele położnych poleca ową strategię, aby wywołać poród, który się spóźnia.

Mechanizm molekularny, poprzez który działa olej rycynowy pozostaje nie do końca poznany. Domniewa się, że kwas rycynolowy obecny w oleju rycynowym aktywuje komórki mięśni gładkich jelit i macicy za pośrednictwem receptorów prostaglandynowych EP3 indukując indukując działanie przeczyszczające.

Randomizowane badanie kontrolne przeprowadzone na 50 kobietach z zakończonym terminem ciąży (40-42TC) wykazało, że spożycie 60 ml oleju rycynowego spowodowało znaczny wzrost wskaźnika inicjacji porodów w grupie kobiet używających olej w porównaniu z grupą kontrolną (54,2% w porównaniu z 4,3%).

Wniosek - prawdopodobieństwo rozpoczęcia porodu w ciąży pierwszych 24 godzinach po spożyciu olejku rycynowego znacząco wzrasta, jednak dalsze badania są wymagane, aby potwierdzić jego bezpieczeństwo i skuteczność.

Warto jednak zaznaczyć, iż też trafiłam na dane uzyskane z rejestrów szpitalnych 612 kobiet w ciąży trwającej dłużej niż 40 tygodni - termin urodzenia dziecka nie różnił się znacząco między obiema grupami (przyjmującymi olej rycynowy oraz tymi, które oleju nie przyjmowały).

Wyniki te wykazały, że olej rycynowy jest nieszkodliwy, ale i nie pomocny w wywołaniu porodu i że niema żadnego uzasadnienia dla rekomendowania oleju rycynowego w tym celu. Jego spożycie może spowodować biegunkę, jednak niekoniecznie wiązać się to będzie z przyśpieszeniem porodu.

(lub inne, gdzie występuje kwas GLA γ-linolenowy)

2. Cukrzyca – poziom dowodu naukowego B1;

3. Stwardnienie rozsiane czy choroba Alzheimera oraz ogólne działanie ochronne na układ nerwowy – poziom dowodu naukowego B1;

4. Sucha i mało elastyczna skóra, atopowe zapalenie skóry – poziom dowodu naukowego B1;

5.Zespół napięcia przedmenstruacyjnego (PMS) – poziom dowodu naukowego B1.

6. Choroby układu pokarmowego w tym np. wrzody żołądka - poziom dowodu naukowego B1.

W sieci jest dużo artykułów na temat tego, że kobiety w ciąży nie powinny przyjmować oleju z wiesiołka czy ogórecznika, ponieważ jest on środkiem wywołującym skurcze macicy. Mają te oleje też długą tradycję i rzeczywiście są często polecane przez położne jako środek pobudzający macicę, aby pomoc w wywoływaniu porodu w ciążach donoszonych czy też w celu przyspieszenia dojrzewania szyjki macicy w celu skrócenia czasu trwania porodu.

Było przeprowadzone badanie eksperymentalne, gdzie 54 kobiety przyjmowały olej z wiesiołka od 37 tygodnia ciąży oraz grupa kontrolna 54 kobiet, które tego nie robiły. Wyniki wykazały, że doustne podawanie olejku z wiesiołka od 37 tygodnia ciąży aż do porodu ani nie skracało ciąży ani nie zmniejszało całkowitej długości porodu.

Powyższe wspomniane badanie naukowe również wykazało, że stosowanie doustne oleju z wiesiołka może wiązać się ze wzrostem częstości przedłużonego pękania błon, zwiększania dawek oksytocyny przy porodach indukowanych, czy konieczności użycia ekstrakcji próżniowej.

Ze względu na powyższe oraz na wspomniany mechanizm "lepiej dmuchać na zimne niż przypadkiem się sparzyć" - biorąc pod uwagę, że stosowanie oleju z wiesiołka (szczególnie w dużych dawkach suplementacyjnych) podczas ciąży nie jest wystarczająco dobrze zbadane i poparte literaturą naukową, dlatego zaleca się go unikać.

*Użycie powyższych olejów powinno przejść nowsze rygorystyczne badania wysokiej jakości na ludziach w celu ustalenia jego bezpieczeństwa lub niebezpieczeństwa w trakcie ciąży. Ponadto należy zbadać różne drogi podawania i różne dawki.