Witamina K to wspólna nazwa dla grupy podobnie zbudowanych, egzogennych związków chemicznych, które dla organizmu człowieka stanowią niezbędny składnik pokarmowy. Zalicza się do nich witaminę K1 (filochinon) i produkowaną przez bakterie jelitowe witaminę K2 (menachinon). Odkrycie tych substancji i wyjaśnienie ich działania zawdzięczamy dwóm biochemikom – Edwardowi Adelbert Doisy i Henrikowi Dam. Ich badania nad witaminą K okazały się tak istotne, że za swoją pracę otrzymali oni w 1943 roku nagrodę Nobla.
Rola witaminy K
Od dostępności witaminy K w ludzkim organizmie zależy proces potranslacyjnej karboksylacji niektórych reszt kwasu glutaminowego, które wchodzą w skład białek. Dotyczy on kilkunastu różnych białek. Niektóre z nich uczestniczą w procesie krzepnięcia krwi, kolejne regulują odkładanie hydroksyapatytu w kościach. Jeszcze inne zapobiegają ektotopowej kalcyfikacji tkanek. Tak więc witamina K pomaga w utrzymaniu zdrowych kości i przyczynia się do prawidłowego krzepnięcia krwi.
Gdzie znajdziemy witaminę K
Witamina K jest obecna w powszechnie spożywanych produktach spożywczych. Można ją znaleźć w brokułach selerze, rzepie, szpinaku, sałacie, ogórkach, ziemniakach i awokado. Występuje również wątróbce, jogurcie, jajach, żółtym serze i oleju sojowym. Prawidłowo skomponowana dieta powinna bez problemu pokryć dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę.
Jakie jest zapotrzebowanie na witaminę K?
Specjaliści oszacowali, że dorosły człowiek potrzebuje ok. 60-80 µg witaminy K na dobę. Warto jednak pamiętać, że w ustroju, a konkretnie w wątrobie, zachodzi cykl witaminy K, w którym jest zredukowana witamina K jest regenerowana. Oprócz tego syntetyzują ją bakterie jelitowe.
Jakie są objawy niedoboru witaminy K?
Niedobór witaminy K może objawiać się zaburzeniami krzepnięcia krwi, co widać po wydłużonym czasie gojenia się ran czy nieuzasadnionych, nadmiernych krwawieniach. Oprócz tego do symptomów deficytu tej witaminy należą zaburzenia pracy jelit, osteoporoza i choroba krwotoczna noworodków.
Jakie są objawy nadmiaru witaminy K?
Przedawkowanie witaminy K zdarza się rzadko i najczęściej jest spowodowane długotrwałą suplementacją. Objawia się nadmierną potliwością i uczuciem gorąca, a także bólami w okolicy serca i niedokrwistością. Oprócz tego mogą pojawić się bóle wątroby i zaburzenia jej czynności.