Potas to jeden z kluczowych makroelementów. Podobnie jak sód, wapń i magnez jest on elektrolitem, co oznacza, że jest zdolny do jonowego przewodzenia prądu elektrycznego. Pierwiastek ten jest zaangażowany w bardzo wiele procesów zachodzących w ludzkim ciele – uczestniczy w przewodzeniu impulsów nerwowych, reguluje gospodarkę wodną, aktywuje wiele enzymów, pomaga utrzymać potencjał czynnościowy błon komórkowych. Ważne jest, aby dostarczać go we właściwej ilości, ponieważ zarówno niedobór, jak i nadmiar potasu może szkodzić zdrowiu. W razie wątpliwości można oznaczyć poziom potasu we krwi. Badanie to jest proste i można je wykonać w laboratorium medycznym.
Jak potas działa na organizm?
Potas w ludzki organizmie występuje głównie w przestrzeni wewnątrzkomórkowej. Odpowiada on za gospodarkę płynami i stanowi kofaktor dla wielu enzymów. Pierwiastek ten pomaga również w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania układu nerwowo – mięśniowego. Ponadto odgrywa ważną rolę w utrzymywaniu właściwego ciśnienia tętniczego.
Jak zapewnić odpowiednią podaż potasu?
Przyjmuje się, że właściwą ilość potasu powinno się pozyskać z pożywienia. Do produktów szczególnie zasobnych w ten pierwiastek należą owoce (banany, kiwi, pomarańcze, suszone figi, rodzynki i morele), warzywa (pomidory, ziemniaki, brokuły, groch, fasola), otręby i płatki zbożowe, kasze, orzechy oraz kakao i czekolada.
Niedobór potasu
O niedoborze potasy mówimy wtedy, kiedy jego stężenie spada poniżej 3,6 mmol/ l. Taki stan nazywa się hipokaliemią i wymaga podjęcia działań, które doprowadzą do wyrównania deficytu. Objawami hipokalemii są drżenia i bolesne skurcze mięśni, obrzęki kończyn, zaparcia, nadmierna senność i zmęczenie, albo nadpobudliwość nerwowa i trudności w skupieniu uwagi. W przypadku długotrwałych i poważnych niedoborów może dojść do zwiększenia ciśnienia tętniczego i zaburzeń rytmu serca.
Przyczyn niedoboru potas może być wiele. Często problemem jest monotonna, niewłaściwie zbilansowana dieta, nadmierny wysiłek fizyczny albo wymioty czy biegunka. Trzeba też pamiętać, że kawa i alkohol mogą zwiększyć wydalanie tego pierwiastka. Istnieje również szereg leków, które korelują z obniżeniem poziomu potasu we krwi. Wśród nich są m.in. leki moczopędne czy środki przeczyszczające.
Nadmiar potasu
Nadmiar potasu, czyli hiperkaliemia, jest równie niebezpieczny jak niedobór. Stan ten diagnozuje się u pacjentów, u których stężenie potasu w osoczu przekracza 5,5 mmol/l. Towarzyszy temu apatia, splątanie, zaburzenia czucia i świadomości, spowolnienie tętna, zaburzenie rytmy serca. Przyczyny hiperkaliemii mogą być różne, ale najczęściej powodem jest nadmierna suplementacja albo upośledzone wydalanie potasu na skutek problemów z nerkami.
Paczka z magazynu UK 