Pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica) to niezwykle popularna i szeroko rozpowszechniona roślina z rodziny pokrzywowatych. Występuje na wielu obszarach i kontynentach. Dla ludzkiej skóry jest toksyczna, a kontakt z pokrywającymi roślinę kłującymi i parzącymi włoskami wywołuje zapalenie skóry, bolesne pieczenie i swędzenie. Pomimo tego pokrzywa zwyczajna jest rośliną wysoko cenioną i powszechnie wykorzystuje się ją do różnych celów – spożywczych, kosmetycznych oraz leczniczych. Jej skład chemiczny jest niezwykle bogaty i różnorodny, a surowiec zielarski stanowią praktycznie wszystkie części rośliny – liście, ziele, korzenie oraz nasiona.
Pokrzywa zwyczajna – skład fitochemiczny
Pokrzywa zwyczajna należy do roślin o wysokiej zawartości substancji biologicznie czynnych. Jest wyjątkowo zasobna w witaminy (C, witaminy z grupy B, E) i minerały (wysokie stężenie żelaza, ponadto miedź, cynk, mangan, selen, molibden). Skrywa w sobie także fitoestrogeny, sterole, flawonoidy, triterpeny, kwasy organiczne, garbniki, skopoletynę i duże ilości chlorofili.
Pokrzywa zwyczajna – lecznicze właściwości
Pokrzywa zwyczajna wykazuje niezwykle szerokie spektrum pozytywnych właściwości i może być wykorzystywana w bardzo różnych celach. Korzystnie wpływa na skórę, włosy i paznokcie, pomaga utrzymać w dobrym stanie kości oraz stawy. Ponadto posiada właściwości przeciwzapalne i zapobiega nadmiernemu wydzielaniu łoju przed skórę. Promuje także zdrowie nerek i układu moczowego, wspiera wydalniczą funkcję nerek i może zwiększać wydalanie wody przez nerki. Ekstrakty z korzenia pokrzywy są też polecane mężczyznom w ramach profilaktyki schorzeń prostaty. Oprócz tego pokrzywa wspiera układ odpornościowy.
Pokrzywa zwyczajna – stosowanie
Pokrzywę zwyczajną można stosować na wiele różnych sposobów. Wysuszoną roślinę najczęściej przygotowuje się w formie naparu. Silniejsze działanie wykazują ekstrakty z liści albo korzeni pokrzywy zwyczajnej. Pokrzywa też jest częstym składnikiem preparatów wspomagających odchudzanie i promujących zdrowie prostaty. W okresie ciąży i laktacji nie wolno stosować pokrzywy zwyczajnej.
Pokrzywa zwyczajna – dawkowanie
Nie ma wytycznych odnośnie dawkowania pokrzywy zwyczajnej. W badaniach klinicznych stosowano dawki rzędu 600 mg liofilizowanych liści oraz od 300 do 1200 mg ekstraktu dziennie przez okres 9 tygodni. Można przyjąć, że takie dawki są bezpieczne dla organizmu.