Melisa lekarska (Melissa officinalis) to bylina przynależąca do rodziny jasnotowatych, dziko rosnąca w Afryce Północnej, Azji i Europie Południowej. Uprawia się ją jednak na całym świecie. Melisa lekarska jest powszechnie wykorzystywana w sztuce kulinarnej. Świeże liście rośliny znakomicie komponują się z sałatkami, którym nadają przyjemny, cytrynowy posmak. Oprócz tego melisa jest stosowana w kosmetyce – świetnie sprawdza się w mieszankach do kąpieli oraz kosmetykach przeznaczonych do przetłuszczających się włosów i łojotokowej skóry. Jak sama nazwa wskazuje roślina ta wykazuje także właściwości lecznicze. Pozytywnie wpływa na zdrowie psychiczne i ułatwia zasypianie.
Melisa lekarska– skład fitochemiczny
W medycynie i suplementacji wykorzystuje się liście melisy lekarskiej. Najważniejszą substancją biologicznie aktywną, która w nich występuje jest olejek eteryczny, z którego wyodrębniono takie związki jak cytral, cytronelal, geraniol, α-pinen, β-pinen i β-kariofilen. Poza olejkiem eterycznym liść melisy zawiera garbniki, substancje goryczowe, triterpeny, flawonoidy, kwasy fenolowe, chlorofil, karotenoidy i związki mineralne. Wiele z tych substancji wykazuje potencjał antyoksydacyjny.
Melisa lekarska– lecznicze właściwości
Lista zalet melisy lekarskiej jest długa. Roślina ta najbardziej znana jest z pozytywnego wpływu na zdrowie psychiczne i funkcje poznawcze. Ma działanie odprężające i pomaga w zasypianiu. Osobom, które mają problemy ze snem, często zaleca się, aby wieczorem wypiły filiżankę naparu z melisy. Oprócz tego melisa lekarska wspiera zdrowie układu pokarmowego. Jest też zasobna w przeciwutleniacze, dzięki czemu pomaga chronić DNA, białka i lipidy przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Ponadto promuje zdrowie układu oddechowego i sprzyja utrzymaniu w dobrej kondycji układu krążenia.
Melisa lekarska – stosowanie
Najbardziej popularną formą stosowania melisy lekarskiej są napary z suszonych liści. Suszone, sproszkowane liście są dostępne również w postaci kapsułek. Nie ma oficjalnych wytycznych dotyczących dawkowania. Suplementy diety zwykle zawierają ok. 350-500 mg surowca.
Melisa lekarska – środki ostrożności
Objawy niepożądane po zażyciu melisy lekarskiej występują rzadko. Roślina ta ma bardzo wysoki profil bezpieczeństwa. Przy długotrwałym stosowaniu (powyżej 6 miesięcy) sporadycznie mogą pojawić się nudności i zawroty głowy. W piśmiennictwie można spotkać się z opinią, jakoby melisa miała zakłócać terapię lekami stosowanymi w niedoczynności tarczycy.