DHA (kwas dokozaheksaenowy) to endogenny związek chemiczny, który w swojej strukturze zawiera 6 izolowanych wiązań podwójnych. Zalicza się go do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych typy omega-3. Jego prekursorem jest kwas alfa-linolenowy. Oprócz tego związek ten występuje w żywności – najbogatszym jego źródłem są tłuste ryby morskie i algi. Pewne ilości są zawarte również w jajach. Naukowo udowodniono, że DHA ma korzystny wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu, dlatego zaleca się, aby zapewnić jego stałą obecność w diecie. Co ważne, związek ten jest istotny nie tylko dla dorosłych. Ma też duży wpływ na rozwój mózgu i oczu u płodu oraz u niemowląt.
Rola DHA w ludzkim organizmie
Kwas dokozaheksaenowy odgrywa ważną rolę w rozwoju ośrodkowego układu nerwowego. Stanowi kluczowy składnik strukturalny błon komórkowych i jest budulcem centralnego układu nerwowego. Wpływa nie tylko na rozwój mózgu u płodu i niemowląt, ale także na jego prawidłowe funkcjonowanie w późniejszych latach życia.
Kwas dokozaheksaenowy jest istotny również dla wzroku. W siatkówce oka pełni funkcje strukturalne, ochronne i funkcjonalne. Błony zewnętrzne segmentów fotoreceptorów w aż 50% składają się z kwasu DHA!
Udowodniono ponadto, ze kwas dokozaheksaenowy pomaga utrzymać prawidłowe stężenie trójglicerydów we krwi. Jest to ważne dla zdrowia układu krążenia.
Źródła DHA
Za najbogatsze, naturalne źródło kwasu dokozaheksaenowego są uznawane tłuste ryby morskie – śledzie, łosoś, makrela, halibut. Związek ten obficie występuje również w algach, które stanowią pożywienie ryb. Z tego powodu zaleca się, aby tłuste ryby gościły na talerzach przynajmniej 2-3 razy w tygodniu. Podkreśla się jednak, że muszą one pochodzić ze sprawdzonych źródeł. Ryby żyjące w dużych, zanieczyszczonych akwenach morskich oprócz korzystnych substancji, takich jak wspomniany kwas DHA, są niestety również źródłem toksyn i metali ciężkich.
Suplementacja DHA
Popularnym i łatwo dostępnym sposobem na zwiększenie udziału kwasu DHA w diecie jest suplementacja. Eksperci pod patronatem Centrum Zdrowia Dziecka sugerują, że kobiety w ciąży i matki karmiące powinny przyjmować minimum 200 mg DHA dziennie, a jeśli spożywają mało ryb, albo nie jedzą ich wcale, nawet 400-600 mg. Podobne zalecenia wystosowała Amerykańska Akademia Żywienia i Dietetyki.
Zalecana dzienna dawka kwasów omega-3 dla osób dorosłych, w tym dla wegan, nie została ustalona. W piśmiennictwie najczęściej spotyka się rekomendację suplementacji ok. 250 mg DHA na dobę. Dawka ta jest porównywalna z ilością DHA jaka trafia do organizmu przy założeniu, że spożywamy ryby 2 razy w tygodniu.