Wpływ szczepu probiotycznego Lactobacillus plantarum 299v na stan gospodarki żelazowej 

Nie ulega wątpliwości, że niskie stężenie hemoglobiny oraz niedokrwistość są ważnymi czynnikami ryzyka dla zdrowia, jak również rozwoju kobiet i dzieci. Jak wykazano w danych pochodzących z 107 krajów na świecie, opublikowanych na łamach prestiżowego czasopisma medycznego „The Lancet Global Health”, blisko połowa wszystkich zdiagnozowanych przypadków anemii w latach 1995 – 2011 była spowodowana niedokrwistością z niedoboru żelaza, która obejmowała około 136 milionów dzieci, 16 milionów kobiet ciężarnych i 248 milionów kobiet niebędących w ciąży [1].

Niedobór żelaza – częsty problem wśród sportowców

Żelazo pełni kluczową rolę w organizmie i jest szczególnie ważne dla sportowców, ponieważ odpowiada za transport tlenu oraz utrzymanie prawidłowego metabolizmu energetycznego [2]. Warto podkreślić, że w populacjach sportowców, zwłaszcza kobiet i zawodników dyscyplin wytrzymałościowych powszechnie diagnozuje się niedobór żelaza, co sugeruje związek między wynikami sportowymi a regulacją poziomu żelaza. Chociaż niedobór żelaza występuje najczęściej u sportowców płci żeńskiej (od blisko 15 do nawet 35 %), to jednak dotyka również przedstawicieli płci męskiej, aczkolwiek w istotnie mniejszym zakresie (od około 5 do 11 %). W jednym z niedawno opublikowanych retrospektywnych badań kohortowych, w których wzięło udział  1085 elitarnych dorosłych sportowców (570 kobiet i 515 mężczyzn), stwierdzono niedobór żelaza na podstawie niskiego stężenia ferrytyny (do 35 ng/ml) u 15 % wysokiej klasy zawodników i aż u 52 % wybitnych zawodniczek [3].

Konsekwencje niedoboru żelaza u kobiet wyjątkowo aktywnych fizycznie

Jak się bowiem okazuje, długotrwały niedobór żelaza u sportsmenek może przyczyniać się do niedoczynności tarczycy, zaburzeń funkcji reprodukcyjnych i zdrowia układu kostnego oraz obniżenia wydolności fizycznej organizmu [4]. Warto zanotować, że decyzja o włączeniu suplementacji odpowiedniej jakości preparatem żelaza nie powinna być jednak podejmowana bez odpowiedniej diagnostyki lekarskiej. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi w celu oceny statusu żelaza u osoby regularnie uprawiającej sport rekomenduje się wykonać następujące badania na czczo w stanie optymalnego nawodnienia organizmu: stężenie ferrytyny, stężenie hemoglobiny i wysycenie transferyny żelazem (poziom żelaza we krwi / TIBC x 100). Przed wykonaniem wspomnianych badań zaleca się również wykonać kilkudniową (np. 2 – 3-dniową) przerwę od podejmowania wysiłku o wysokiej intensywności.

• ALINESS Psychobiotyk BIFIZEN 6,5 mld 30 kaps.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!
• APOLLO'S HEGEMONY Bifido Micro 60 kaps.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!
• SANPROBI IBS krople 5 ml
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!

Czy przyjmowanie szczepu probiotycznego Lactobacillus plantarum 299v (DSM 9843) może poprawiać absorpcję i status żelaza?

Obecnie suplementacja żelaza jest standardową interwencją w przypadku niedokrwistości z powodu niedoboru żelaza. Najświeższe doniesienia naukowe zaś sugerują, że zastosowanie odpowiednich probiotyków (np. wybranych bakterii kwasu mlekowego) może zwiększać wchłanianie żelaza w wyniku obniżenia pH treści jelitowej, zmiany metabolizmu mikrobiomu przewodu pokarmowego i produkcji metabolitów oraz działania immunomodulującego i przeciwzapalnego, co skutkuje zmniejszeniem stężenia hepcydyny [5, 6]. Na dowód tego, wyniki opublikowanej na koniec ubiegłego roku w czasopiśmie „Nutrients” metaanalizy 15 badań wykazały, że przyjmowanie szczepu probiotycznego Lactobacillus plantarum 299v przyczyniło się do znaczącej poprawy absorpcji żelaza w postaci niehemowej u zdrowych osób, w głównej mierze kobiet rasy białej [6]. Z kolei spośród siedmiu badań, w których oceniano status żelaza, tylko jedno badanie wykazało pozytywny wpływ szczepu probiotycznego Lactobacillus plantarum 299v na stężenie żelaza w surowicy krwi u badanych.

Podsumowanie

Niedobór żelaza powszechnie występuje u kobiet, w szczególności u wysokiej klasy sportsmenek. W przypadku zdiagnozowania przez lekarza niedokrwistości z powodu niedoboru żelaza i/lub zespołu jelita nadwrażliwego należy poważnie rozważyć włączenie regularnej suplementacji szczepem probiotycznym Lactobacillus plantarum 299v (DSM 9843), który może znacząco zwiększyć wchłanianie żelaza oraz jednocześnie zmniejszyć niepokojące objawy ze strony przewodu pokarmowego [6, 7]. Koniecznie trzeba również zwrócić uwagę na odpowiednią podaż witaminy D, bowiem jej niedobór często występuje jednocześnie z niedoborem żelaza, co wynika z faktu, iż metabolizm tych substancji jest ze sobą istotnie powiązany [8].

    [bg_collapse view="link" color="#92d500" icon="arrow" expand_text="Bibliografia " collapse_text="Bibliografia (zwiń)" ]

1. Stevens G.A., Finucane M.M., De-Regil L.M., et al.: Global, regional, and national trends in haemoglobin concentration and prevalence of total and severe anaemia in children and pregnant and non-pregnant women for 1995-2011: a systematic analysis of population-representative data. Lancet Glob Health. 2013 Jul;1(1):e16-25.
2. Sim M., Garvican-Lewis L.A., Cox G.R., et al.: Iron considerations for the athlete: a narrative review. Eur J Appl Physiol. 2019 Jul;119(7):1463-1478.
3. Nabhan D., Bielko S., Sinex J.A., et al.: Serum ferritin distribution in elite athletes. J Sci Med Sport. 2019 Dec 27. pii: S1440-2440(19)30682-6.
4. Petkus D.L., Murray-Kolb L.E., De Souza M.J.: The Unexplored Crossroads of the Female Athlete Triad and Iron Deficiency: A Narrative Review. Sports Med. 2017 Sep;47(9):1721-1737.
5. Hoppe M., Önning G., Hulthén L.: Freeze-dried Lactobacillus plantarum 299v increases iron absorption in young females-Double isotope sequential single-blind studies in menstruating women. PLoS One. 2017 Dec 13;12(12):e0189141.
6. Vonderheid S.C., Tussing-Humphreys L., Park C., et al.: A Systematic Review and Meta-Analysis on the Effects of Probiotic Species on Iron Absorption and Iron Status. 2019 Dec 3;11(12). pii: E2938.
7. Ducrotté P., Sawant P., Jayanthi V.: Clinical trial: Lactobacillus plantarum 299v (DSM 9843) improves symptoms of irritable bowel syndrome. World J Gastroenterol. 2012 Aug 14;18(30):4012-8.
8. Malczewska-Lenczowska J., Sitkowski D., Surała O., et al.: The Association between Iron and Vitamin D Status in Female Elite Athletes. 2018 Jan 31;10(2). pii: E167. [/bg_collapse]