Zespół metaboliczny obejmuje szereg różnorodnych zaburzeń metabolicznych, takich jak: otyłość brzuszna, dyslipidemia aterogenna, insulinooporność, nietolerancja glukozy, upośledzona funkcja śródbłonka naczyniowego, podwyższone ciśnienie tętnicze krwi i stan zapalny [1]. Szacuje się aktualnie, że częstość występowania zespołu metabolicznego przekracza 20 % wśród dorosłych w wielu krajach zachodnich.
Niewątpliwie, występowanie zespołu metabolicznego znacznie zwiększa również ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego i cukrzycy typu 2. Co interesujące, badania epidemiologiczne wskazują, że spożycie mleka oraz produktów mlecznych jest związane z niższym ryzykiem zaburzeń metabolicznych i chorób układu krążenia [2]. Na domiar tego, przypuszcza się właśnie, że to białka serwatkowe mogą istotnie wykazywać takie właściwości ze względu na zawartość licznych związków bioaktywnych, takich jak laktoferyna, immunoglobuliny, glutamina, α-laktoalbumina, czy aminokwasy rozgałęzione.
Białka serwatkowe a ryzyko kardiometaboliczne
W ostatnich latach obserwuje się, że stale rośnie liczba publikacji naukowych, które wskazują, że białka serwatkowe mogą korzystnie wpływać na ryzyko kardiometaboliczne [1 – 6]. W jednym z przeprowadzonych badań z udziałem 70 osób ze stwierdzoną nadwagą lub otyłością I stopnia odnotowano, że 12-tygodniowa suplementacja białkiem serwatkowym przyczyniła się do poprawy zarówno skurczowego, jak i rozkurczowego ciśnienia tętniczego krwi, a także polepszenia funkcji układu sercowo-naczyniowego u uczestników niniejszego eksperymentu [1]. W identycznie zaprojektowanym studium, w którym również wzięło udział 70 dorosłych z nadwagą, bądź otyłością I stopnia (średnie BMI pośród uczestników wynosiło 31,3 kg/m2) wykazano, że przyjmowanie przez okres 3 miesięcy porcji 27 g izolatu białek serwatkowych dwa razy dziennie z wodą, korzystnie wpłynęło na obniżenie stężeń na czczo następujących parametrów: trójglicerydów, cholesterolu całkowitego, lipoprotein frakcji LDL oraz insuliny [3].
Ponadto, w dwóch opublikowanych kilka lat temu pracach przeglądowych stwierdzono, że białko serwatkowe prowadzi do poprawy funkcjonowania gospodarki węglowodanowej organizmu w wyniku obniżenia stężenia glukozy i polepszenia odpowiedzi insulinowej, częściowo za pośrednictwem działania hormonów jelitowych (inkretyn) [2, 4]. Niektóre publikacje wskazują także, że białka serwatkowe mogą sprzyjać obniżeniu sztywności tętnic, ciśnienia tętniczego krwi oraz poprawiać profil lipidowy krwi, jednak dane w tej materii są ograniczone, co podkreśliły również rezultaty metaanalizy obejmującej 13 randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych, która została upubliczniona w 2016 roku w czasopiśmie European Journal of Clinical Nutrition [1, 4, 5].
- Dodaj do koszyka
Tania wysyłka od 9,99 PLN! - Dodaj do koszyka
Tania wysyłka od 9,99 PLN! - Dodaj do koszyka
Tania wysyłka od 9,99 PLN!
Jej autorzy wykazali, że wpływ suplementacji białek serwatkowych na lipidogram krwi był generalnie niewielki, z największym efektem w postaci obniżenia stężenia triglicerydów u osób z nadwagą i otyłością o małej aktywności fizycznej, natomiast nie stwierdzono znaczącego wpływu na stężenia: cholesterolu całkowitego, lipoprotein o wysokiej gęstości HDL i lipoprotein o małej gęstości LDL [5]. Z kolei w jeszcze innej metaanalizie, uwzględniającej 9 randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych zaobserwowano, że suplementacja białkiem serwatkowym w ilości co najmniej 20 g na dobę może przyczynić się znacznego zmniejszenia stężenia białka C-reaktywnego w surowicy krwi u osób z wyjściowym wysokim jego poziomem, natomiast w innych przypadkach efekt będzie raczej niewielki [6].
Podsumowanie
Mając na uwadze wyniki przytoczonych w niniejszym artykule prac naukowych, należy podkreślić, że uzupełnianie diety w białko serwatkowe może przyczynić się do poprawy profilu kardiometabolicznego, w szczególności u osób charakteryzujących się nadmierną masą ciała i siedzącym trybem życia. Osoby na co dzień aktywne fizycznie, które cechują normatywną zawartością tkanki tłuszczowej w organizmie, raczej nie odniosą w tej materii spektakularnych rezultatów, natomiast w ich przypadku suplementacja białkiem serwatkowym może spełniać zupełnie inną rolę, jak chociażby wspomagać rozwój masy mięśniowej i/lub stanowić komfortowy dodatek uzupełniający dietę na przykład w porze okołotreningowej.
[bg_collapse view="link" color="#92d500" icon="arrow" expand_text="Bibliografia " collapse_text="Bibliografia (zwiń)" ]
- Pal S., Ellis V.: The chronic effects of whey proteins on blood pressure, vascular function, and inflammatory markers in overweight individuals. Obesity (Silver Spring). 2010 Jul;18(7):1354-9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19893505
- Graf S., Egert S., Heer M.: Effects of whey protein supplements on metabolism: evidence from human intervention studies. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2011 Nov;14(6):569-80. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21912246
- Pal S., Ellis V., Dhaliwal S.: Effects of whey protein isolate on body composition, lipids, insulin and glucose in overweight and obese individuals. Br J Nutr. 2010 Sep;104(5):716-23. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20377924
- Pal S., Radavelli-Bagatini S.: The effects of whey protein on cardiometabolic risk factors. Obes Rev. 2013 Apr;14(4):324-43. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23167434
- Zhang J.W., Tong X., Wan Z., Wang Y., Qin L.Q., Szeto I.M.: Effect of whey protein on blood lipid profiles: a meta-analysis of randomized controlled trials. Eur J Clin Nutr. 2016 Aug;70(8):879-85.
- Zhou L.M., Xu J.Y., Rao C.P., Han S., Wan Z., Qin L.Q.: Effect of whey supplementation on circulating C-reactive protein: a meta-analysis of randomized controlled trials. Nutrients. 2015 Feb 9;7(2):1131-43. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4344580 [/bg_collapse]
Mateusz Durbas
Related posts
Ciekawostki
Cynk a odporność – jakie są zależności?
Cynk największą popularność zyskuje jesienią. Jest to w pełni uzasadnione, ponieważ cynk pełni krytyczną funkcję w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Jego…
Kurkumina a choroby nowotworowe – jakie są zależności?
Wizytówką kurkuminy jest jej działanie przeciwzapalne, które naukowcy bardzo szeroko opisują w publikacjach naukowych. Przewlekłe stany zapalne uznawane są za…
Magnez w sporcie – jakie są korzyści?
Im większa aktywność fizyczna, tym większe zapotrzebowanie na magnez. Jeśli chcesz zapewnić swojemu ciału optymalne warunki do uzyskiwania progresu sportowego,…
Koenzym Q10 a serce – jakie są zależności?
Serce nieustannie tłoczy krew, która zaopatruje wszystkie nasze tkanki w substancje odżywcze. Co będzie, gdy osłabi swoją pracę? Skutki są…
Maksymalna pompa mięśniowa
Właśnie rozpoczynasz przygodę z treningiem na siłowni, czy może jesteś doświadczonym zawodnikiem szukającym sposobów na optymalizację swojego treningu? Bez względu…
Posiłek potreningowy – najważniejszy w ciągu dnia?
W świecie fitness upowszechniło się takie przekonanie, które głosi, iż posiłek potreningowy jest najważniejszym posiłkiem jedzonym w ciągu całego dnia….
Strength & Conditioning – co to w ogóle jest?
Strength & Conditioning, czyli w wolnym tłumaczeniu siła i kondycjonowanie – co to w ogóle jest za dziedzina nauki i…
Długotrwały trening aerobowy a poziom testosteronu u mężczyzn
Jednym z fizjologicznych systemów organizmu, który jest niezwykle wrażliwy na stres związany z wykonywanymi systematycznie ćwiczeniami fizycznymi jest układ hormonalny….