Sarsaparilla 

Istnieje pewien mało znany, ziołowy lek, który od tysięcy lat jest używany przez rdzenną populację w Ameryce Środkowej i Południowej. Doświadczenia tych ludów dowodzą, że pomaga on złagodzić szereg problemów, od zapalenia skóry po kaszel i wiele, wiele innych. Począwszy od lat 50. XX wieku, europejscy lekarze zaczęli postrzegać korzeń sarsaparilla za "środek oczyszczający krew, środek moczopędny i wzmacniający potliwość", który może pomóc w leczeniu poważnych, a nawet zagrażających życiu infekcji, takich jak trąd czy nowotwór.

Obecnie produkty sarsaparilla mają wiele różnych nazw w zależności od tego, które dokładnie części rośliny są używane do wytworzenia produktu, w jaki sposób są przygotowywane i z jakiej części świata pochodzą. Inne popularne nazwy sarsaparilli to Smilax, Honduran sarsaparilla, Jamajski sarsaparilla i zarzaparilla. Nie jest ona już tak powszechnie stosowana w leczeniu infekcji skóry spowodowanych przez tropikalne owady, trąd lub kiłę. Sarsaparillę można jedna znaleźć w preparatach ziołowych do równoważenia hormonów, obniżania retencji płynów i poprawie ogólnej funkcji odpornościowej.

Sarsaparilla – podstawowe informacje

Czym dokładnie jest sarsaparilla? Sarsaparilla (nazwa ogólna, w którą wliczamy gatunki: Smilax Ornata, Smilax regelii lub Smilax officinalis) jest winoroślą, która rośnie w wysokich temperaturach, takich jak te w południowych stanach USA lub Ameryki Środkowej i Południowej. Roślina należy do grupy winorośli Liliaceae (lilii) w rodzinie roślin o nazwie Smilacaceae, która obejmuje ponad 300 różnych gatunków roślin. (1)

Winorośl Sarsaparilla może rosnąć bardzo wysoka (czasami nawet do ośmiu stóp), zawiera skrobię, jadalne korzenie i produkuje małe jagody, które są jadalne zarówno dla ludzi, jak i dla zwierząt, zwłaszcza dla ptaków. Chociaż korzenie są dziś znacznie częściej używane do robienia remediów niż jagody, jagody i liście mogą być spożywane również ze względu na ich korzyści, efekty dla zdrowia, a także przyjemny, łagodny smak.

W przeszłości  całe rośliny, korzenie, liście i jagody Sarsaparilla były wykorzystywane na różne sposoby do wytwarzania napojów, sfermentowanych przekąsek i innych smakołyków, które były niezwykle popularne w takich miejscach jak Indie i Ameryka Łacińska. Sarsaparilla jest również nazwą rodzaju napoju bezalkoholowego (podobnego do piwa korzennego), które jest aromatyzowane korzeniem tajże rośliny. Napój ten nie ma takich samych korzyści jak prawdziwe herbaty saraparilla czy też nalewki z niej przyrządzone.

W praktyce ziołolecznictwa korzenie roślin sarsaparilla są rozdrabniane i wykorzystywane do wytwarzania naturalnych środków (nalewki, herbaty, suplementy itp.), które pomagają leczyć niektóre z następujących problemów zdrowotnych: 

• Nowotwory,
• Kaszel i przeziębienie,
• Bóle związane z reumatoidalnym zapaleniem stawów, bóle stawów oraz artretyzm,
• Problemy skórne, w tym łuszczyca, grzybica paznokci, trudno gojące się rany, owrzodzenie,
• Przewlekłe zmęczenie,
• Bóle mięśni, osłabienie,
• Niskie libido i problemy z potencją,
• Bóle głowy,
• Niestrawność,
• Uszkodzenie wątroby
• Infekcje, takie jak choroby przenoszone drogą płciową, np. kiła i rzeżączka,
• Wzdęcie / retencja płynów,
• Przegrzanie i gorączka.

Co daje sarsaparilla i jej uzdrawiające zdolności? Naukowcy zidentyfikowali w niej liczne aktywnie działające substancje chemiczne, w tym silne przeciwutleniacze, a także związki przeciwnowotworowe i przeciwzapalne. Należą do nich: (2)

• Saponiny: przeciwzapalne związki chemiczne, które mają gorzki smak i pomagają zabijać grzyby, bakterie, komórki nowotworowe i szkodliwe drobnoustroje. Saponiny naturalnie naśladują działanie pewnych hormonów płciowych, w tym testosteronu i estrogenu. Sarsaparilla zawiera około 2 procent saponin steroidowych, w tym sarsaponinę, smilasaponinę (smilacin), sarsaparilloside, parasilazę sarsasaponiny i smilageninę.
• Sterole roślinne: Znalezione je w wielu wysokobłonnikowych pokarmach roślinnych i wykazano, że przynoszą korzyści dla utrzymania zdrowia jelit, serca i  poprawy trawienia. Fitosterole w sarsaparilli obejmują sitosterol, stigmasterol i pollinastano.
• Flawonoidowe przeciwutleniacze: Znalezione w kolorowych owocach i warzywach, takich jak jagody, połączone z długowiecznością, obniżonym stanem zapalnym, zdrowiem skóry, zdrowiem oczu i poprawą funkcji odpornościowej. Jednym z najważniejszych flawonoidów występujących w sarsaparilli jest astilbina.
• Inne substancje fitochemiczne steroidowe / przeciwzapalne: obejmują diosgeninę, tygogeninę i asperageninę.
• Skrobia: Korzeń zawiera około 50 procent skrobi, a po zjedzeniu zapewnia błonnik i inne składniki odżywcze.
• Oleje i kwasy: w tym kwas kawoilo-szikimowy, kwas szikimowy, kwas ferulowy, kwas sarsapowy, kemferol i kwercetyna.
• Minerały śladowe: w tym aluminium, chrom, żelazo, magnez, selen, wapń i cynk.

Korzyści zdrowotne wynikające z przyjmowania suplementów sarsaparilli

1. Ma ona właściwości przeciwnowotworowe

W niektórych badaniach znaleziono dowody, że istnieją co najmniej 24 ekstrakty uzyskane z korzeni, łodyg, liści i owoców sarsaparilli, które pomagają naturalnie leczyć raka lub mu zapobiegać. (3) Większość korzyści farmakologicznych przypisuje się koncentracji naturalnych steroidów i saponin, które pomagają w absorpcji innych leków lub ziół, zmniejszają stany zapalne i mają właściwości odmładzajace.

Według badań przeprowadzonych na University of Queensland w Australii, sarsaparilla zawiera co najmniej pięć saponin steroidowych, w tym dwie nowo odkryte saponiny furostanolu, znane jako sarsaparilloside B i sarsaparilloside C. Stwierdzono, że te saponiny mają działanie antyproliferacyjne, które pomaga zabijać komórki rakowe, szczególnie te, które atakują wyściółkę okrężnicy. (4)

Sarsaparilla zawiera również dziesiątki innych przeciwzapalnych, przeciwutleniających kwasów, olejów i chemikaliów, które obniżają stres oksydacyjny i mają działanie przeciwstarzeniowe. Badania przeprowadzone na University Hospital Cancer Institute i Pekin w Chinach wykazały, że flawonoidy, alkaloidy oraz Fenylopropanoidy były jednymi z najważniejszych składników bioaktywnych zidentyfikowanych w dzikiej odmianie sarsaparilla, które indukują apoptozę i mają hamują wzrost guzów, nie uszkadzając jednocześnie zdrowych komórek. (5)

2. Chroni wątrobę i posiada naturalne właściwości moczopędne oraz oczyszczające

Ponieważ sarsaparilla pomaga w produkcji moczu i wzmaga pocenie, może być pomocna w łagodzeniu zatrzymania płynów, opuchlizny, obrzęku i wzdęć żołądka. Tradycyjnie herbaty z korzenia sarsaparilla były również używane do "oczyszczania krwi", poprawienia czynności wątroby i usuwania toksyn z organizmu.

Badania pokazują, że sposobem, w jaki sarsaparilla może pomóc w poprawie detoksykacji, jest wiązanie się z "endotoksynami" w przewodzie pokarmowym, które są składnikami chemicznymi przechowywanymi wewnątrz komórek (zwłaszcza komórek bakteryjnych), które są uwalniane do krwioobiegu i przyczyniają się do problemów, takich jak choroby wątroby, łuszczyca, gorączka i procesy zapalne. Badania wykazały, że sarsaparilla działa hepatoprotekcyjnie (zwalczając uszkodzenie wątroby i choroby wątroby) ze względu na zawarte przeciwutleniacze, kwasy i sterole roślinne. (6)

Związki występujące w ziołach leczniczych mogą służyć jako ważne środki terapeutyczne do uwalniania ciała z endotoksyn przez uczynienie ich mniej wchłanialnymi w jelitach. To ostatecznie pomaga w kontrolowaniu uszkodzeń tkanek spowodowanych przez wolne rodniki i reakcje zapalne. (7) Niektóre badania wykazały, że związki chemiczne zwane astilbiną (rodzaje flawonoidów) i smilageniną (rodzaje saponin) pomagają chronić komórki wątroby i są przydatne w zapobieganiu chorobom wątroby, wzrostowi komórek nowotworowych i innym problemom związanym z toksycznością. (8)

3. Wspiera równowagę hormonalną

Smilax Ornata jest składnikiem naturalnych suplementów równoważących hormony ze względu na jego zdolność do poprawy libido i potencji. Badania sugerują, że saponiny i steroidy roślinne występujące w sarsaparilli mogą pomóc naśladować działanie naturalnych hormonów rozrodczych, w tym estrogenu i testosteronu. Sama roślina nie zawiera hormonów, ale może pomóc w regulacji produkcji hormonów poprzez zmniejszenie stanu zapalnego i poprawę czynności wątroby.

Niektórzy nawet nazywają saponiny "naturalnymi sterydami" ze względu na ich zdolność do obniżania objawów menopauzy i starzenia. Inne środki ziołowe zawierające saponiny, takie jak kozieradka, są powszechnie stosowane w celu zmniejszenia skutków ze względu na obniżające się hormony reprodukcyjne, takich jak przyrost masy ciała, impotencja, utrata masy mięśniowej, osłabienie kości. (9)

4. Pomaga złagodzić kaszel, gorączkę i inne objawy przeziębienia

Nalewki z sarsaparilla, herbaty i suplementy są stosowane w leczeniu kaszlu, przeziębienia i grypy na kilka sposobów. Przede wszystkim zapobiegają ich występowaniu poprzez zwiększenie funkcji odporności i zabijaniu bakterii. Leczą także same objawy poprzez działanie mukolityczne i / lub działanie hamujące odruchy kaszlowe. Chociaż leczenie ziołami nie zawsze pomaga w leczeniu poważnych problemów, takich jak zapalenie oskrzeli lub przewlekłe infekcje dróg oddechowych, były one często przydatne w zmniejszaniu częstotliwości i / lub intensywności kaszlu.(10)

Ze względu na działanie przeciwutleniaczy i związków przeciwzapalnych sarsaparilli na łamanie wiązań śluzu i zmniejszanie lepkości śluzu, flegma i bakterie mogą być łatwiej wydalane z organizmu. W przypadku wirusów, które powodują rozstrój żołądka, sarsaparilla jest czasami pomocna w redukowaniu nudności. Pomaga też regulować pracę jelit. (11)

5. Naturalnie leczy problemy skórne

Sarsaparilla jest uważana za skuteczny i bezpieczny lek ludowy na schorzenia skóry, w tym grzybicę, egzemy, świąd, wysypki i trudno gojące się rany. Ponieważ schorzenia takie jak wysypki skórne, ukąszenia i infekcje bakteryjne są częstymi problemami w krajach rozwijających się i tropikalnych, naturalne leki ziołowe służą jako ważne substancje zapobiegające komplikacjom.

Klinika Integracyjnej Medycyny i Dermatologii w Nowym Jorku wskazuje, że leki ziołowe pomagają w leczeniu problemów skórnych w inny sposób niż tradycyjne środki farmakologiczne, ponieważ "wzmacniają organizm, w przeciwieństwie do niszczenia objawów choroby lub jej przyczyny." (12) Badania przeprowadzone w przeszłości pokazały, że sarsaparilla może pomóc zmniejszyć obrzęk skóry, swędzenie, zaczerwienienie, łuszczenie się i tworzenie się plam. W niektórych badaniach zidentyfikowano izolaty flawonoidów ailbiny pobrane z korzenia roślin Smilax jako aktywne związki odpowiedzialne za aktywność immunosupresyjną i zahamowanie aktywowanych limfocytów T, które powodują zapalenie skóry. (13)

Wczesne badania z lat 40. XX w. wykazały, że sarsaparilla stosowana miejscowo na skórze w leczeniu łuszczycy pomogła w redukowaniu nasilenia objawów u ponad 40 procent pacjentów. W jednym z badań nad wpływem ponad 100 roślin na leczenie zakażeń bakteryjnych skóry stwierdzono, że sarsaparilla była jedną z bardziej skutecznych w zwalczaniu objawów zakażeń dermatofitami, które często występuje u ludzi żyjących w krajach Trzeciego Świata, ze względu na działanie grzybobójcze (14).

Historia Sarsparilli i ciekawe fakty

Uważa się, że wiele populacji rdzennych Amerykanów używało sarsparilli do leczenia przypadłości takich jak kaszel i przeziębienie. Według autorów "Secret Native American Herbal Remedies", Indianie Penobscot byli plemieniem, które często piło herbatę z korzeni sarsaparilli, aby uśmierzać ból gardła i zaognione kanały nosowe. Wieki temu uważano, że ma ona silne zastosowania medyczne, które mogłyby nawet pomóc w leczeniu chorób zagrażających życiu, takich jak trąd, występujący w dżunglach takich jak Amazonia.

Inne rdzenne populacje żyjące w Meksyku, na Karaibach oraz w Środkowej i Południowej Ameryce używały sarsaparilli przez tysiące lat, zanim osadnicy ostatecznie sprowadzili ją do Europy około roku 1400. W Europie, szczególnie w ciemnych wiekach, kiedy "oczyszczanie" było postrzegane jako ważna praktyka, zioło to było używane głównie jako tonik, oczyszczający ciało i krew. (15)

Kiedy europejscy podróżnicy sprowadzili sarsaparillę do kolonii i innych terytoriów, stała się ona powszechnym środkiem leczniczym w przypadku zakażeń, w tym kiły i innych chorób przenoszonych drogą płciową. W USA od około 1820 do 1910 roku została nawet zarejestrowany w oficjalnej Farmakopei USA jako skuteczne lekarstwo na kiłę. (16)

Jak przygotować i używać Sarsaparilli

Najprawdopodobniej znajdziesz produkty z Sarsaparilli w sklepach ze zdrową żywnością lub w Internecie. Większość produktów zawiera małe (ale mocne) dawki korzenia lub ekstraktu, zwykle mniej niż jedną łyżeczkę stołową. Idealnie jest znaleźć wysuszone korzenie i ugotować je samodzielnie, aby stworzyć tonik o właściwościach przeciwutleniających, który może być spożywany, gdy czujesz się chory lub wyczerpany. W przypadku nalewki, często zaleca się pół łyżeczki dwa razy dziennie, a dawki sproszkowanego korzenia w ilości od 0,3 do 2 gramów dziennie.

Domowa Herbata Korzenna z Sarsaparilli: Możesz przygotować świeżą herbatę zalewając suszony korzeń sarsaparilli wrzącą wodą w stosunku jednego kubka na każdą łyżeczkę stołową korzeni. Pozostaw miksturę na około 30 minut, następnie odsącz korzenie i pij tak przygotowaną herbatę kilka razy dziennie. Herbata z Sarsaparilli jest świetna, gdy czujesz, że bierze cię przeziębienie, kaszel lub gorączka i chcesz zapobiec pogorszeniu się objawów.

Kapsułki lub suplementy z Sarsaparilli: Dawki różnią się w zależności od marki i stężenia. Powszechne jest łączenie ze sobą kilku ziół w celu zwiększenia benefitów, więc możesz znaleźć produkt wytwarzany z sarsaparilli z dodatkiem czarnych jagód lub innych wzmacniaczy układu odpornościowego. Zawsze uważnie czytaj instrukcje na butelce i rozpoczynaj od niskiej dawki, aby sprawdzić ewentualne skutki uboczne.

Potencjalne działania niepożądane Sarsaparilli

Chociaż od wieków jest bezpiecznie spożywana przez ludność tubylczą, pewne potencjalne efekty uboczne występują przy stosowaniu jakiegokolwiek zioła. Skutki uboczne były rzadko zgłaszane, ale możliwe jest wystąpienie objawów reakcji alergicznej lub rozstrój żołądka. Jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki lub masz reakcje alergiczne na inne zioła, porozmawiaj z lekarzem przed stosowaniem sarsaparilli. Jeśli jesteś w ciąży, najlepiej unikać sarsaparilli, ponieważ nie przeprowadzono badań czy można jej bezpiecznie używać w tym czasie.

Podsumowanie informacji o Sarsaparilli

Sarsaparilla jest rośliną wywodzącą się z Ameryki Południowej i Środkowej i od tysięcy lat jest stosowana w medycynie ludowej do obniżania stanu zapalnego, zwiększania odporności i wspierania długowieczności.

Sarsaparilla była od dawna stosowana w leczeniu chorób wątroby, infekcji skóry, kaszlu lub przeziębienia, zaburzeń seksualnych, a nawet guzów nowotworowych.

Możesz spożywać sarsaparillę w postaci herbaty, toniku, nalewki lub kapsułek. Herbata jest najpopularniejszym sposobem konsumowania wielu korzystnych związków występujących w korzeniach sarsaparilli.

Bibliografia:

1. http://plants.usda.gov/core/profile?symbol=SMRE2
2. https://www.drugs.com/npp/sarsaparilla.html
3. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16827159
4. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22285850
5. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25732255
6. https://www.researchgate.net/publication/232082983_Hepatoprotective_and_Safety_Evaluation_Studies_on_Sarsaparilla
7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14965237
8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17996228
9. http://www.motherearthliving.com/health-and-wellness/inside-plants-herbs-can-mimic-human-hormones-12-herbs-can-mimic-human-hormones.aspx
10. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16428717
11. https://www.researchgate.net/publication/216500166_Plant_known_as_Sarsaparilla_Herreria_salsaparilha_Mart_Herreriaceae_and_its_medicinal_use_in_southwestern_Mato_Grosso_Brazil
12. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12919112
13. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17272490
14. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2056755
15. http://www.herbwisdom.com/herb-sasparilla.html
16. https://en.wikipedia.org/wiki/Smilax_ornata