Probiotyki – pomoc w walce z zespołem jelita drażliwego 

Probiotyki to obecnie gorący temat, szczególnie dla osób z zespołem jelita drażliwego (angielski skrót nazwy to IBS). IBS jest przewlekłą chorobą, która powoduje bóle brzucha i zmiany w jelitach. Wiele osób przyjmuje probiotyki w nadziei, że zrównoważenie ich bakterii jelitowych zredukuje dokuczliwe objawy. W tym artykule omówiono najnowsze badania probiotyków na IBS, w tym konkretne szczepy bakterii oraz objawy.

Co to jest IBS?

Zespół jelita drażliwego to przewlekła choroba charakteryzująca się bólem brzucha lub dyskomfortem, a także wzdęciami, gazami, zaparciami i biegunkami (1).

Dotyka 7-21% ludzi na całym świecie i jest trzykrotnie bardziej powszechna wśród kobiet niż mężczyzn na Zachodzie, choć różnica ta nie jest tak duża w krajach azjatyckich (1, 2, 3).

Dokładne przyczyny IBS pozostają nieznane. Jednakże niektóre sugerowane przyczyny obejmują zmiany w ruchliwości przewodu pokarmowego, infekcje, interakcje mózg-jelit, przerost bakterii, wrażliwość pokarmową, zaburzenie wchłaniania węglowodanów i zapalenie jelit (3, 4).

Spożywanie niektórych pokarmów może wywoływać objawy, a stres może je znacznie pogarszać (3, 5).

Diagnozę IBS stawia się, gdy masz ból brzucha co najmniej jeden dzień w tygodniu przez trzy miesiące, a także co najmniej dwa z następujących objawów: ból związany z wypróżnieniem, zmiana częstotliwości stolca lub zmiana wyglądu stolca (6).

Ponadto istnieją cztery podtypy IBS, które odnoszą się najczęściej do rodzaju wypróżnienia (6):

• IBS-D: Dominująca biegunka
• IBS-C: Dominacja zaparcia
• IBS-M: Na przemian biegunki i zaparcia
• IBS-U: Nieokreślone, dla osób, które nie pasują do żadnej z powyższych kategorii

Inny podtyp, znany jako "zakaźny" IBS, został również zaproponowany dla osób, u których schorzenie to rozwija się po infekcjach. Ten podtyp może dotyczyć nawet 25% osób z IBS (3).

Co jeść przy IBS i jak leczyć?

Leczenie wszystkich podtypów obejmuje terapię farmakologiczną, dietę i poprawę stylu życia, eliminację FODMAP i laktozy oraz stosowanie probiotyków (3).

FODMAP to słabo strawione rodzaje cząsteczek węglowodanów występujących naturalnie w wielu produktach żywnościowych. Mogą powodować objawy żołądkowo-jelitowe, takie jak gazy i wzdęcia, które mogą zaostrzyć IBS.

Czym są probiotyki?

Twój system trawienny roi się od pożytecznych bakterii, znanych jako flora jelitowa. Odgrywają one kluczową rolę w utrzymaniu ciała w dobrym zdrowiu (7, 8).

Jednak z różnych przyczyn flora jelitowa może czasami zostać wytrącona z równowagi, umożliwiając rozmnażanie się szkodliwych bakterii (7).

Probiotyki to żywe bakterie lub drożdże znajdujące się w żywności i suplementach. Są bezpieczne, podobne do naturalnej flory jelitowej i zapewniają masę korzyści zdrowotnych (8). Jak dobierać probiotyki?

Ludzie używają ich do podtrzymania zdrowej, zrównoważonej flory jelitowej. Mogą zapewniać szereg korzyści zdrowotnych, takich jak wspomaganie utraty wagi, poprawa zdrowia serca, poprawa trawienia i wzmocnienie układu odpornościowego (8, 9).

Niektóre popularne produkty probiotyczne obejmują jogurt, kapustę kiszoną, tempeh, kimchi i inne produkty fermentowane.

Ponadto popularne szczepy probiotyczne występujące w suplementach obejmują Lactobacillus i Bifidobacterium (8).

• ALINESS Saccharomyces Boulardii 5 mld. 30 kaps.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!
• ALINESS IBS Balance 10 mld. 30 kaps.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!
• SANPROBI IBS krople 5 ml
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!

Jak probiotyki wpływają na IBS?

Znaczna część ostatnich badań dotyczących probiotyków sprawdzała, w jaki sposób mogą one być stosowane w leczeniu IBS.

Objawy IBS są związane z pewnymi zmianami w jelitowej florze. Na przykład ludzie z IBS mają mniejsze ilości Lactobacillus i Bifidobacterium w swoich jelitach, a wyższe poziomy szkodliwych Streptococcus, E. coli i Clostridium (7, 9). 

Dodatkowo, aż 84% pacjentów z IBS doświadcza przerostu bakteryjnego w ich jelicie cienkim, co może prowadzić do wielu przykrych objawów (7).

Jednak nie jest pewne, czy zmiana ta jest przyczyną czy też skutkiem IBS. Ponadto niektóre leki stosowane w leczeniu objawów IBS mogą uszkadzać zdrowe bakterie żyjące w jelitach (7, 10).

Zmiany flory jelitowej mogą wpływać na objawy IBS poprzez zwiększenie stanu zapalnego, zwiększenie wrażliwości na gaz w jelicie, zmniejszenie funkcji immunologicznych i zmianę motoryki przewodu pokarmowego (7, 11).

Zaproponowano probiotyki, aby poprawić objawy poprzez (10):

• Hamowanie rozwoju bakterii chorobotwórczych,
• Poprawę funkcji barierowych układu odpornościowego,
• Pomaga zwalczać stany zapalne,
• Spowolnienie ruchów jelit,
• Zmniejszenie produkcji gazu poprzez zrównoważenie flory jelitowej.
• Zmniejszenie wrażliwości jelita na gromadzenie się gazu

Jednak nie wszystkie probiotyki są takie same. W rzeczywistości termin "probiotyk" obejmuje wiele różnych szczepów i rodzajów bakterii i drożdży.

Czy probiotyki mogą zredukować objawy IBS?

Kompleksowa ocena z 2016 roku  wykazała, że ​​nie jest do końca jasne, jak skuteczne są probiotyki w leczeniu IBS. Głównym zarzutem były niewielkie rozmiary badań i brak spójnych danych (11).

Jednak wiele badań wykazało, że określone probiotyki celowane mogą potencjalnie celować w określone objawy. Probiotyki z rodzin Bifidobacterium, Lactobacillus i Saccharomyces wykazały szczególną efektywność w działaniu (10, 11).

IBS jakie są objawy?

W przeglądzie 29 badań przeprowadzonym przez British Dietetic Association (BDA) zauważono ogólną poprawę objawów, a 14 z nich wykazało pozytywny wynik dla 10 różnych probiotyków (11).

Lactobacillus plantarum 299v pomocny przy IBS!

Na przykład w badaniu wzięło udział 214 pacjentów z IBS. Przyjmowali oni probiotyk L. plantarum 299v. Po czterech tygodniach, 78% pacjentów oceniło probiotyk jako dobry lub doskonały do ​​redukcji objawów, szczególnie bólu brzucha i wzdęć (12).

Odkrycia te zostały poparte innym badaniem w Polsce. Jednak dwa inne, mniejsze badania tego samego szczepu probiotycznego nie wykazały pozytywnego efektu (13, 14, 15).

Niemieckie badanie dwuskładnikowej cieczy probiotycznej znanej jako Pro-Symbioflor również miało obiecujące wyniki. W tym badaniu 297 pacjentów było leczonych przez osiem tygodni i doświadczyło 50% zmniejszenia ogólnych objawów, w tym bólu brzucha (16).

Tymczasem Symprove jest probiotykiem zawierającym cztery szczepy, który został przetestowany u 186 pacjentów w Wielkiej Brytanii. Stwierdzono zmniejszenie ogólnego nasilenia objawów po 12 tygodniach leczenia (17).

Wykazano również, że Bifidobacterium infantis 35624 zmniejsza nieznacznie ból, wzdęcia i problemy z jelitami we wszystkich podtypach IBS (3).

Podczas, gdy niektóre z tych wyników są obiecujące, istnieje pewna niespójność między badaniami. Ponadto większość szczepów ma tylko jedno badanie wykazujące ich skuteczność. Dlatego też potrzeba więcej badań, aby potwierdzić te niezwykle obiecujące wyniki.

• APOLLO'S HEGEMONY Bifido Micro 30 kaps.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!

Ból brzucha przy IBS, gdzie boli?

Ból brzucha jest jednym z głównych objawów IBS. Często występuje w dolnej partii brzucha i ustępuje po wypróżnieniu (18).

Siedem typów probiotyków wiązało się z poprawą objawów bólowych brzucha (11).

Stwierdzono, że szczep L. plantarum zmniejsza zarówno częstotliwość, jak i nasilenie bólu brzucha w porównaniu z placebo (12).

W jednym z badań zbadano drożdże S. cerevisiae, znane również jako Lesaffre. Po ośmiu tygodniach leczenia, 63% osób w grupie testowej i 47% osób w grupie placebo odnotowało znaczące zmniejszenie bólu (19).

W innym badaniu uczestnicy przyjmowali roztwór probiotyczny składający się z B. bifidum, B. lactis, L. acidophilus i L. casei przez osiem tygodni. Ich ból zmniejszył się o 64% w grupie otrzymującej probiotyki i 38% w grupie placebo (20). Jednym z najczęściej polecanych produktów przy IBS jest Bifido Complex firmy Kirkman.

Chociaż wyniki tych badań są pozytywne, większość badań nad probiotykami nie wykazała korzystnego wpływu na ból.

Interesujące jest również to, jak wielki wpływ na te badania miał efekt placebo. Efekt placebo ma miejsce, gdy ludzie doświadczają pozytywnego efektu podczas badania, nawet gdy przyjmują placebo. Jest to powszechnie obserwowane w badaniach IBS (21).

Wzdęcia i gazy przy IBS

Nadmierne wytwarzanie gazu i zwiększona czułość mogą powodować nieprzyjemne wzdęcia i gazy (22). Jest to szczególnie krępujący objaw IBS.

W przeglądzie BDA z 2016 roku tylko dwa badania wykazały, że probiotyki wyraźnie zmniejszyły wzdęcia, a tylko jeden stwierdził, że zmniejszają one ilość gazu (11).

Stwierdzono, że szczep L. plantarum zmniejsza częstotliwość i nasilenie objawów wzdęcia w porównaniu z placebo (12).

W innym badaniu podawano pacjentom napój z owoców dzikiej róży zmieszany z zupą owsianą fermentowaną z L. plantarum. Grupa badana doświadczyła znacznego zmniejszenia ilości gazu, a zarówno w grupie badanej, jak i grupie placebo wystąpiła redukcja bólu brzucha (14).

Dodatkowe badanie wykazało, że uczestnicy z IBS doświadczyli zmniejszonego wzdęcia brzucha po czterech tygodniach leczenia suplementem czteroskładnikowym zawierającym B. lactis, L. acidophilus, L. bulgaricus i S. thermophilus (23).

Biegunka przy IBS

Około 15% osób z IBS doświadcza podtypu związanego z częstymi beigunkami(24).

Podczas, gdy istnieje wiele badań dotyczących probiotyków w przypadku biegunki związanej z infekcją, mniej wiadomo na temat wpływu probiotyków na typy niezakaźne, jak w IBS.

Stwierdzono, że jeden probiotyk znany jako Bacillus coagulans redukuje wiele objawów, w tym biegunkę. Jednak dotychczasowe badania były niewielkie, dlatego potrzebne są dalsze próby (25, 26).

Probiotyczne drożdże Saccharomyces boulardii badano również pod kątem leczenia IBS z przewagą biegunki. Jednak podczas gdy jedno badanie wykazało poprawę działania jelit i zmniejszenie stanu zapalnego, inne nie odnotowały żadnej poprawy (27, 28).

Probiotyk o wielu szczepach znany jako VSL # 3 był testowany na ludziach z IBS i stwierdzono spowolnienie pracy jelit i zmniejszenie ilości gazu. Jednak w badaniu dotyczącym osób z IBS z przewagą biegunki nie stwierdzono poprawy konsystencji stolca i częstotliwości wypróżnień (29, 30).

Inny probiotyk o wielu szczepach zwany Duolac 7 był testowany u 50 pacjentów w ciągu ośmiu tygodni. Stwierdzono istotną poprawę konsystencji stolca w porównaniu z grupą placebo (31).

Ogólnie wydaje się, że stosowanie probiotyków w leczeniu biegunki w IBS nie jest zbyt skuteczne, ponieważ tylko kilka niewielkich badań wykazało poprawę.

Zaparcia przy IBS

Najbardziej rozpowszechnioną formą IBS jest typ charakteryzujący się zaparciami, dotykający prawie połowę wszystkich osób z tą chorobą (24).

Badania nad IBS z dominacją zaparć miały na celu ustalenie, czy probiotyki mogą zwiększać częstość wypróżnień i złagodzić związane z nimi objawy.

Podczas jednego z badań dano uczestnikom jeden z dwóch probiotyków o wielu szczepach, z których jeden zawierał L. acidophilus i L. reuteri, a drugi zawierał L. plantarum, L. rhamnosus i L. lactis.

Leczenie tymi probiotykami spowodowało częstsze wypróżnienia i poprawę konsystencji stolca (32).

W badaniu na dzieciach z IBS leczenie probiotykiem B. lactis i prebiotyczną inuliną zmniejszyło zaparcia, wzdęcia i uczucie pełności. Należy jednak zauważyć, że u niektórych pacjentów z IBS inulina może nasilać objawy (11, 33).

Ponadto stwierdzono, że S. cerevisiae zmniejsza objawy bólu i wzdęcia z IBS z dominacją zaparć. Konieczne są jednak dalsze badania, aby to potwierdzić (34).

Podobnie jak w przypadku większości innych omawianych objawów, podczas gdy niektóre z tych wyników są obiecujące, dotychczasowe badania były stosunkowe małe. Nie przeprowadzono wystarczających badań, aby potwierdzić, czy probiotyki naprawdę przynoszą korzyści osobom z zaparciami w IBS.

Czy warto zatem sięgać po probiotyki jeśli cierpi się na IBS?

Pomimo pewnych obiecujących badań, jest zbyt wcześnie, aby przedstawić ogólne zalecenia dotyczące stosowania probiotyków w IBS.

Chociaż wykazano, że niektóre szczepy przynoszą korzyści w przypadku jednego lub dwóch objawów, większość probiotyków prawdopodobnie nie przyczyni się do spektakularnej poprawy.

Oto kilka kluczowych wskazówek podczas dokonywania wyboru:

• Wybierz probiotyk, który został odpowiednio przebadany.
• Wybierz probiotyk dopasowany do twoich symptomów.
• Weź odpowiednią dawkę: Użyj dawki zalecanej przez producenta
• Nie zmieniaj probiotyków zbyt często: Wypróbuj jedną odmianę przez co najmniej cztery tygodnie i monitoruj objawy

Należy pamiętać, że niektóre suplementy probiotyczne zawierają składniki, które mogą pogorszyć objawy. Należą do nich owies, inulina, laktoza, fruktoza, sorbitol i ksylitol. Jeśli twoje symptomy są wywoływane przez którekolwiek z nich, poszukaj probiotyku, który ich nie zawiera.

Nawet jeśli nie doświadczysz znaczącej poprawy, probiotyki wciąż oferują inne wspaniałe korzyści zdrowotne i mogą być cennym dodatkiem zdrowego stylu życia.

[bg_collapse view="link" color="#92d500" icon="arrow" expand_text="Bibliografia " collapse_text="Bibliografia (zwiń)" ]

1. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jhn.12385/abstract
2. http://www.amjmed.com/article/S0002-9343(15)00168-0/fulltext
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4051916/
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16391571
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5383110/
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3949257/
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24290962
9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3329544/
10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3785618/
11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27265510
12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3419998/
13. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11711768
14. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10811333/
15. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25194614
16. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18565142
17. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/apt.12787/pdf
18. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11007133
20. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2852694/
22. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17643909
23. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24979556
24. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24979556
27. http://journals.lww.com/eurojgh/Abstract/2014/06000/Cytokine_and_clinical_response_to_Saccharomyces.8.aspx
29. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12656692/
30. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16185307/
32. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4993960/
34. [/bg_collapse]