Leki nootropowe to grupa substancji, których przeznaczeniem jest stymulowanie przemiany materii (metabolizmu) ośrodkowego układu nerwowego (OUN), co ma dawać w efekcie aktywizację takich procesów psychicznych jak poziom świadomości, postrzeganie i zjawiska pamięciowe.
Piracetam to pochodna 2-pirolidonu o strukturze zbliżonej do neuroprzekaźnika hamującego GABA (kwasu gamma-aminomasłowego). Związek jest substancją wykorzystywaną w terapii stanów patologicznych o podłożu neurologicznym. Lek nootropowy o wzorowej biodostępności w postaci doustnej (100%) i okresie półtrwania 4-8 h, dlatego powinien być stosowany w dawkach dzielonych, np. trzy razy dziennie. Nazywany jest ojcem wszystkich racetamów.
Piracetam nie występują naturalnie w żywności pochodzenia roślinnego.
Mechanizm działania w organizmie
Mechanizm działania piracetamu nie został całkowicie wyjaśniony. Prawdopodobnie ułatwia syntezę związków wysokoenergetycznych w tkance nerwowej i zwiększa zapasy energii poprzez usprawnienie wykorzystania glukozy i tlenu w neuronach ośrodkowego układu nerwowego, jak również poprzez wzrost tolerancji komórek nerwowych na zmniejszoną ilość tlenu. Ponadto, zapobiegając agregacji (zlepianiu) elementów morfotycznych, zmniejsza lepkość krwi i poprawia mikrokrążenie w naczyniach mózgowych. Piracetam bardzo potęguje działanie stymulantów.
Istnieją doniesienia również o wpływie piracetamu na usprawnienie produkcji neuroprzekaźników, jak również o stymulowaniu uwalniania ich z zakończeń nerwowych. Prawdopodobnie chodzi o zwiększenie poziomu dopaminy, GABA i noradrenaliny oraz poprawę przekaźnictwa nerwowego na ośrodkowych szlakach neuronalnych tych neurotransmiterów, co jest szczególnie zauważalne w stanach zmniejszonej aktywności w tych miejscach.
Piracetam podawany w grupie osób z chorobą Alzheimera, zwiększył zużycie glukozy o 8-10%.
()
Inna teoria naukowców na temat mechanizmu działania piracetamu głosi o jego selektywnym oddziaływaniu na swoiste receptory dla kwasu glutaminowego (neuroprzekaźnika pobudzającego i prekursora GABA) AMPA - GluR2 i GluR3, które są istotne dla tworzenia wspomnień i przyswajania wiedzy.
Działanie piracetamu skutkuje poprawą sprawności psychofizycznej, koncentracji uwagi, zdolności do zapamiętywania oraz odtwarzania informacji przechowywanych w pamięci długotrwałej. Piracetam jest równie skuteczny jak aspiryna, jeśli chodzi o zapobieganie krzepnięciu krwi, co czyni go użytecznym uzupełnieniem leczenia po urazach układu krążenia. Zatem posiada zastosowanie u chorych na niedokrwistość sierpowatokomórkową, ponieważ zapobiega zlepianiu się erytrocytów i wpływa korzystnie na elastyczność ich błony komórkowej.
Zastosowanie terapeutyczne
Piracetam jako lek stosowany jest od wielu lat z pozytywnym skutkiem w różnych procesach chorobowych i zaburzeniach psychicznych. Przeciwdziała upośledzeniu pamięci, trudnościom w uczeniu się, zaburzeniom procesu kojarzenia i przypominania oraz problemom związanym z adaptacją do nowego środowiska i przystosowaniem społecznym.
Posiada zastosowanie w leczeniu zaburzeń procesów poznawczych w zespołach otępiennych, patologicznych ruchów mimowolnych (mioklonii) pochodzenia korowego, zawrotów głowy, zaburzeń dyslektycznych (specyficznych trudności w nauce czytania i pisania, ) oraz w leczeniu nadpobudliwości z deficytem uwagi u dzieci (ADHD).
Ogólnie rzecz biorąc, piracetam zwiększa zużycie glukozy i tlenu w mózgu, które poprzedza poprawę funkcji poznawczych (działania te mają charakter globalny (nie faworyzują tylko "niektórych" regionów mózgu) oraz bardziej znaczące u osób z upośledzeniem funkcji poznawczych). Posiada również potwierdzone badania mówiące o korzyściach stosowania podczas rehabilitacji po udarze mózgu - dużo szybciej przywraca sprawność mózgu, a także aktywuje większy obszar do pracy. )
Dawkowanie
Piracetam należy stosować w dwóch lub trzech dawkach dzielonych w ciągu dnia.
Standardowa dawka piracetamu dla dzieci podczas leczenia ADHD znajduję się między 40-100mg na kilogram masy ciała.
Dla osób dorosłych zaleca się podawanie w dawce 1000-1200 mg 2-3 razy dziennie ze względu na 4-8 godzinny okres półtrwania.
Przy zaburzeniach czynności poznawczych stosuje się maksymalną dawkę dobową 2,4 g. Efekty podawania preparatu ujawniają się dopiero po dłuższym stosowaniu.
Piracetam nie powoduje uzależnienia fizycznego. Może zwiększać wydolność fizyczną i popęd płciowy. Nie należy stosować w godzinach wieczornych, ponieważ może powodować problemy z zasypianiem.
Podsumowując, piracetam to preparat przeznaczony w celu poprawy funkcji poznawczych i zwiększenia wydajności pracy umysłowej. Polecany dla studentów, pracowników umysłowych oraz każdej osobie podejmującej ponadprzeciętny wysiłek intelektualny. Stosowany u osób starszych może zapobiegać powstaniu demencji lub chorobie Alzheimera. W celach terapeutycznych należy stosować pod kontrolą specjalisty.
Related posts
Ciekawostki
Cynk a odporność – jakie są zależności?
Cynk największą popularność zyskuje jesienią. Jest to w pełni uzasadnione, ponieważ cynk pełni krytyczną funkcję w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Jego…
Kurkumina a choroby nowotworowe – jakie są zależności?
Wizytówką kurkuminy jest jej działanie przeciwzapalne, które naukowcy bardzo szeroko opisują w publikacjach naukowych. Przewlekłe stany zapalne uznawane są za…
Magnez w sporcie – jakie są korzyści?
Im większa aktywność fizyczna, tym większe zapotrzebowanie na magnez. Jeśli chcesz zapewnić swojemu ciału optymalne warunki do uzyskiwania progresu sportowego,…
Koenzym Q10 a serce – jakie są zależności?
Serce nieustannie tłoczy krew, która zaopatruje wszystkie nasze tkanki w substancje odżywcze. Co będzie, gdy osłabi swoją pracę? Skutki są…
Maksymalna pompa mięśniowa
Właśnie rozpoczynasz przygodę z treningiem na siłowni, czy może jesteś doświadczonym zawodnikiem szukającym sposobów na optymalizację swojego treningu? Bez względu…
Posiłek potreningowy – najważniejszy w ciągu dnia?
W świecie fitness upowszechniło się takie przekonanie, które głosi, iż posiłek potreningowy jest najważniejszym posiłkiem jedzonym w ciągu całego dnia….
Strength & Conditioning – co to w ogóle jest?
Strength & Conditioning, czyli w wolnym tłumaczeniu siła i kondycjonowanie – co to w ogóle jest za dziedzina nauki i…
Długotrwały trening aerobowy a poziom testosteronu u mężczyzn
Jednym z fizjologicznych systemów organizmu, który jest niezwykle wrażliwy na stres związany z wykonywanymi systematycznie ćwiczeniami fizycznymi jest układ hormonalny….