Laktoferyna – nieoceniona pomoc w walce z bakteriami! 

Laktoferyna jest naturalnie występującym białkiem, które możemy znaleźć przede wszystkim w mleku i płynach ustrojowych. Ma bardzo silne działanie antybakteryjne oraz pozytywnie wpływa na  funkcjonowanie układu odpornościowego. Wiele badań wykazało, że naturalna laktoferyna pełni kilka niezwykle istotnych ról. Zapraszamy do zapoznania się z poniższym artykułem, w którym postaramy się przybliżyć Państwu korzyści zdrowotne płynące z suplementacji laktoferyny.

Słowem wstępu

Laktoferyna (znana również jako laktotransferryna lub Lf) jest rodzajem glikoproteiny wiążącej żelazo, która jest wydzielana głównie  z płynów ustrojowych, w tym z: mleka, śliny, łez, płynów pochwy, nasienia, wydzielin z płuc i nosa, żółci, soków trawiennych i moczu ( 1,2).

Laktoferyna, dostępna w mleku matki, zapewnia niemowlętom doskonałą ochronę przeciwko drobnoustrojom (bakteriom, wirusom). Ma również, potwierdzone naukowo, właściwości przeciwnowotworowe.
Odpowiednia podaż laktoferyny zapewnia dzieciom optymalną odporność. Układ immunologiczny u ludzi, którzy w okresie niemowlęctwa byli karmieni piersią funkcjonuje zazwyczaj lepiej i bardziej wydajnie, a oni sami są w mniejszym stopniu narażeni na różnego rodzaju problemy zdrowotne. Nawet w życiu dorosłym.

Laktoferyna znajduje się również w neutrofilach, krwi i płynie owodniowym (3).
Działa jako białko antybakteryjne i modulator immunologiczny.

Wiąże się także z DNA i innymi cząsteczkami w mleku, takim jak IgA, kazeina, albumina itd. (4).

Pomaga rozwijania przewodu pokarmowego i układu odpornościowego u noworodków (5).

Forma żelaza związanego laktoferyny nazywa się - holo-laktoferyny, a laktoferyna bez żelaza występuje pod nazwą - apo-laktoferyny.

Naturalna laktoferyna jest markerem stanów zapalnych i infekcji

Jak już wcześniej wspominaliśmy,  laktoferyna zabija bakterie i chroni przed infekcjami i zapaleniem. Dlatego też naturalny poziom laktoferyny w organizmie wzrastaja w chwili wystąpienia zakażeń i stanów zapalnych.

Aby zwalczać infekcje bakteryjne, szybko wzrasta stężenie laktoferyny we krwi i jednocześnie spada  stężenia żelaza (badanie przeprowadzona na myszach i szczurach zarażonych bakterami E.Coli) (6).

Lekarze badają stężenie laktoferyny w stolcu w celu wykrycia stanów zapalnych w jelitach, szczególnie w celu rozpoznania zapalnej choroby jelit (7).

Poziomy stężenia laktoferyny w kale również naturalnie wzrastają w przypadku zakażeń Clostridium difficile u ludzi (8).

Farmakokinetyka i stabilność laktoferyny

Laktoferyna jest bardzo stabilnym białkiem, ponieważ zwykle występuje w płynach, które działają jako ochronna bariera dla organizmu. Ponadto, po spożyciu, musi przetrwać przewód pokarmowy, aby dotrzeć do układu odpornościowego.

Mleko świeże vs mleko pasteryzowane

Laktoferyna jest stabilna termicznie ( co oznacza, że można poddawać ją działaniu wysokiej temperatury) i może przetrwać pasteryzację, ale nie pod wysokim ciśnieniem (9).

5 badań wykazało, że nie ma istotnego zmniejszenia stężenia laktoferyny w mleku pasteryzowanym w porównaniu do mleka surowego, z wyjątkiem jednego badania stosującego pasteryzację UV-C stwierdzono, że laktoferyna jest znacznie obniżona po pasteryzacji (10).

W mleku i siarze laktoferyna występuje w stężeniu 7 g / l (11).

Trawienie, wchłanianie i transport laktoferyny

Struktura laktoferyny czyni ją bardzo stabilną i odporną na trawienie, nawet w trudnych warunkach, jak np. w żołądku.

Około 60 - 80% spożytej laktoferyny pochodzącej z mleka krowiego przetrwa trawienie w żołądku u ludzi w zależności od tego, czy jest ona związana z żelazem czy też nie (12).

Niektóre rodzaje laktoferyny są trawione enzymami żołądkowymi, takimi jak pepsyna. To trawienie powoduje wytworzenie mniejszych białek lub peptydów, które wykazują silniejsze działanie przeciwbakteryjne niż białko pierwotne. Peptydy te są toksyczne dla wielu rodzajów bakterii. Trawione pepsyną peptydy laktoferyny obejmują (13):

Lf (1-11) to pierwsze 11 aminokwasów laktoferyny. Jest bardzo dodatnio naładowana, co pozwala na interakcję z błoną komórkową bakterii.

Lfcyna jest dodatnio naładowana i rozpuszczalna w tłuszczu. Ma działanie przeciwbakteryjne i przeciwrakowe, ponieważ wiąże się z lipopolisacharydami (LPS) lub bakteriami gram-ujemnymi i kwasem teichowym z bakteriami gram-dodatnimi.

Lfampina działa przeciwko bakteriom, drożdżom i pasożytom.

Peptydy laktoferyny i laktoferyny wiążą się z receptorami laktoferyny nazywanymi Ludzkimi Receptorami Laktoferyny jelita grubego, kodowanymi przez gen Intelina 1 (ITLN1) (14).

W sercu, w jelicie grubym, jelicie cienkim i grasicy znajduje się receptor laktoferyny Intelktyna 1, typ lektyny. Niski poziom Intelekcji 1 znajduje się w jajnikach, jądrach i śledzionie (15).

Laktoferyna i peptydy laktoferyny są wchłaniana albo przez komórki jelitowe albo przez receptor Intelina 1. Dostają się do systemu limfatycznego przed wejściem do krążenia ogólnoustrojowego. Może być również transportowany do układu odpornościowego jelit (16).

Kiedy laktoferyna przedostaje się do układu krążenia, jest szybko usuwana przez wątrobę (17).

Korzyści zdrowotne wynikające z suplementowania laktoferyny

1. Laktoferyna ma właściwości antyoksydacyjne

Ponieważ żelazo może powodować stres oksydacyjny, laktoferyna może wpłynąć na zmniejszenie tego stresu poprzez wiązanie i usuwanie żelaza, co zapobiega uszkodzeniom komórek lub ich śmierci.(18)

Dodatek laktoferyny może wspierać układ immunologiczny jako przeciwutleniacz (19).

2. Laktoferyna działa przeciwzapalnie

Chociaż bezpośrednie mechanizmy  działania nie zostały jeszcze odkryte, laktoferyna wykazuje dużą skuteczność w profilaktyce stanów zapalnych u ludzi (20).
Laktoferyna w płynie owodniowym stanowi ważny składnik zmniejszania ryzyka stanów zapalnych płodu u kobiet w ciąży poprzez zmniejszenie poziomu IL-6.

Laktoferyna wykazuje właściwości przeciwzapalne podczas współpracy z układem odpornościowym przeciwko wirusowi Epsteina-Barr, zmniejszając stan zapalny poprzez hamowanie aktywacji TLR2 i TLR9 w DNA wirusa.

U szczurów kombinacja glicyny i laktoferyny zapobiega zapaleniu skóry (21).

Zapobiega stymulowaniu aktywności kolonii granulocytów i makrofagów w komórkach wątroby myszy (22).

3. Laktoferyna pomaga osobom zmagającym się z astmą i alergiami

Laktoferyna pomaga zmniejszyć zapalenie dróg oddechowych w mysim modelu astmy (22).

Laktoferyna blokuje uwalnianie histaminy z komórek raka okrężnicy (23).

4. Laktoferyna pomaga w walce z infekcjami bakteryjnymi

Laktoferyna pomaga zatrzymać szkodliwą dla zdrowia aktywność bakterii. Większość bakterii potrzebuje żelaza, a laktoferyna może powstrzymać bakterie przed przyjmowaniem żelaza w ludzkim ciele, a co za tym idzie – zahamować ich rozwój (24).

Poza tym może ona również blokować metabolizm węglowodanów bakterii, destabilizować ich ściany komórkowe lub oddziaływać z lizozymami w mleku w celu zatrzymania bakterii (25).

U zwierząt z bakteryjną toksycznością LPS, wstrzykiwanie laktoferyną zmniejszyło wiele objawów toksyczności i zmniejsza także ryzyko śmierci z powodu toksyczność LPS o pięć razy (26).

Streptococcus pneumoniae kolonizuje się w noso-gardzieli u ludzi, które mogą rozprzestrzeniać się do komórek i powodować infekcję.

Suplementacja laktoferyny i lizozymu zwiększa odpowiedź błony śluzowej układu nerwowego, zapobiegając rozprzestrzenianiu się paciorkowców do pozostałych komórek (27).

5. Ma działanie przeciwgrzybiczne

Zarówno krowie (bydlęce) jak i ludzkie laktoferyny zatrzymują wzrost grzybów w kulturach ludzkich komórek. To sugeruje, że to białko może być stosowane in vivo, aby zapobiec rozwojowi grzybów w organizmie człowieka. (28)

6. Laktoferyna jest przeciwpasożytnicza

U krów zakażonych pasożytem suplementacja laktoferyną zwiększa odpowiedź systemu immunologicznego na pasożyta, przyczyniając się do wydalenia go z organizmu.

7. Laktoferyna pomaga zwiększyć absorpcję żelaza

Laktoferyna spożywane przez dorosłych pomaga zwiększyć wchłanianie żelaza w jelitach. Jest również odpowiedzialna za dostarczanie żelaza do komórek, co jest niezwykle istotne ich prawidłowego funkcjonowania.

U kobiet w ciąży zwykłe suplementy witaminowe zawierające żelazo mogą być niebezpieczne, dla prawidłowego rozwoju płodu. Laktoferyna okazała się świetnym substytutem zwiększania poziomu żelaza przy jednoczesnym ograniczeniu działań niepożądanych.

8. Laktoferyna może ograniczyć oporność na insulinę.

Istnieje korelacja pomiędzy stężeniem laktoferyny we krwi i wrażliwością na insulinę. U ludzi laktotransferyna poprawia odpowiedź na insulinę i zwiększa absorpcję glukozy (29).

9. Laktoferyna wspiera prawidłowy rozwój mózgu

Prosięta suplementowane laktoferyną wykazywały się lepiej rozwiniętymi możliwościami poznawczymi. O wiele szybciej się uczyły, a ich mózgi było zdrowe i w dobrej kondycji. (30)

10. Laktoferyna pomaga zachować prawidłową masę ciała

Otyli Japończycy (kobiety i mężczyźni) otrzymywali przez 8 tygodni tabletki zawierające laktoferynę. Pomiary wykonane po tym czasie wykazały, że byli oni szczuplejsi, mierzyli mniej w pasie, a ich BMI spadło.

Laktoferyna może pomóc w kontroli gromadzenia się tłuszczu u ludzi. Istnieją również pewne dowody na to, że niedobór żelaza może być związany z otyłością, ale trzeba przeprowadzić więcej badań w celu potwierdzenia tej tezy (31).

11. Laktoferyna jest dobra dla kości

U kobiet w okresie pomenopauzalnym suplementacja laktoferyną wzbogaconą o RNAza znacznie poprawiła ich zdrowie. Kości były gęstsze, a po urazie szybciej się goiły (32).

12. Laktoferyna wspomaga rozwój jelit u wcześniaków i zapobiega ich martwicy

Wiele wcześniaków cierpi z powodu zapalenia jelita grubego i jego martwicy. Bakterie mogą powodować zapalenie w tkankach jelitowych, mogą zniszczyć ściany jelit i powodować śmierć komórek jelitowych (33).

U niemowląt, ludzka i bydlęca laktotransferyna, może zabijać bakterie w jelitach i zapobiec martwicowemu  zapaleniu jelita grubego. Może również blokować lub zapobiegać inwazji patogenów w jelicie i pomagać w niszczeniu czynników chorobotwórczych (34).

13. Laktoferyna może pomóc w leczeniu mukowiscydozy

W komórkach ludzkich u pacjentów z mukowiscydozą laktotransferyna może zapobiegać zapaleniu, łamie biofilm bakteryjny i chroni komórki przed uszkodzeniem (35).

14. Laktoferyna wspomaga rozwój płodu / niemowlęcia

Rozwój niemowląt wymaga laktoferyny dla  prawidłowego rozwoju i adaptacji układu jelitowego. Jest ona odpowiedzialna za zróżnicowanie małych komórek nabłonkowych jelit, wpływających na małą masę jelit, ich długość i przejaw enzymu (36).

U płodów  ludzkich laktoferyna służy jako regulator rozrostu kości we wczesnych fazach rozwoju ludzkiego układu kostnego. 

Laktoferyna promuje wzrost tkanki chrzęstnej na różnych stadiach rozwoju płodu poprzez stymulację niedojrzałych osteocytów i osteoblastów.

Laktoferyna wspomaga także wchłanianie żelaza, co pozwala na zdrowy rozwój jelit przed urodzeniem.

Wysokie stężenie laktoferyny w płodach zapobiega infekcji i pęknięć błon płodowych, przy jednoczesnym zwiększeniu łatwości porodu, kiedy nadejdzie jego pora.

Laktoferyna w dużym stężeniu znajduje się w rozwijających się gruczołach ślinowych płodów ludzkich w celu zwiększenia ich naturalnych mechanizmów obronnych (37).

15. Laktoferyna wspiera dobre bakterie w jelitach

Wykazano, że laktoferyna zmniejsza rozwój E. coli i Salmonelli, jednocześnie pobudzając korzystne bifidobakterie (38).

Potencjalne skutki uboczne

Nie ma wielu skutków ubocznych; Duże dawki mogą powodować ból brzucha, biegunkę lub zaparcia (39). Jednakże ten efekt uboczny występuje głównie u pacjentów przyjmujących więcej niż 1100 mg dziennie.

U niektórych osób, wstrzyknięcie 5 mg Lf (1-11) może zwiększyć poziom enzymów wątroby. Zaobserwowano inne działania niepożądane, takie jak biegunka, zawroty głowy, wzdęcia i bóle głowy, ale nie różniły się istotnie od grupy placebo (39). Będą potrzebne dodatkowe badania w celu obserwacji bezpieczeństwa wstrzyknięcia Lf (1-11) u ludzi.

Jeśli stężenie żelaza jest prawidłowe lub powyżej normalnego poziomu, należy unikać przyjmowania leku w celu zapobiegania nadmiarowi żelaza we krwi.

________________________________________________________________________________________________________________________

[bg_collapse view="link" color="#92d500" icon="arrow" expand_text="Bibliografia " collapse_text="Bibliografia (zwiń)" ]

2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27690059
5. https://labtestsonline.org/understanding/analytes/lactoferrin/tab/test/
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3825630/
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22281319
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11481401
9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27690059
10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2746231/
11. http://omim.org/entry/609873
13. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19083463
14. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16261255
15. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25068657
16. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17996689
17. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4724932/
18. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10704062
19. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26298002
21. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26251568
22. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25406879
26. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19172341
30. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22332905
31. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11035335
32. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24936358
34. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2746231/
36. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11779159
38. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24819761 [/bg_collapse]