L-Teanina – jak wpływa na pracę mózgu? 

L-teanina – jest jedną z podstawowych substancji stosowanych w celu poprawy zdolności intelektualnych. Swoją znaczną popularność zawdzięcza wysokiej efektywności działania na tle innych podobnych preparatów, synergii w działaniu z innymi nootropikami, a przede wszystkim faktem, że L-teanina jest bardzo bezpieczna w użyciu.

• APOLLO'S HEGEMONY Caffeine + Theanine 120 kaps.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!
• MZ-STORE L-Theanine Tabs 120 tab.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!
• APOLLO'S HEGEMONY L-Theanine Plus 120 kaps.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!

Czynniki, na które wpływa suplementacja L-teaniną:

•  Pamięć
•  Skupienie
•  Klarowność umysłu
•  Motywacja
•  Zdolności poznawcze

POCHODZENIE TEANINY:

L-teanina jest aminokwasem pochodzenia niebiałkowego. Pozyskiwana jest z liści herbat (Camellia sinensis) i została odkryta w 1949 roku [1].

Około 1-2% masy suszonych liści herbaty, to właśnie L-teanina i stanowi ona około 50% aminokwasów herbaty [2]. W herbacie występuje wyłącznie jako wolny aminokwas i nie jest związana z żadnymi proteinami.

Syntezowana jest w korzeniu rośliny i koncentrowana w jej liściach, gdzie pod wpływem promieni słonecznych konwertowana jest do polifenoli. Jest też tym, co nadaje zielonej herbacie, która jest jej najobfitszym źródłem występowania, charakterystyczny i zarazem egzotyczny smak ‘umami’.

MECHANIZM DZIAŁANIA TEANINY:

Jest związkiem rozpuszczalnym w wodzie i przedostaje się do krwi z przewodu pokarmowego na odcinku jelita cienkiego.

W badaniach prowadzonych na szczurach, dostarczona drogą pokarmową L-teanina osiągała swoje szczytowe stężenie już po 30 minutach od czasu jej spożycia [3].

Przekracza barierę krew-mózg poprzez mechanizm transportowy LNAA (ang: large neural amino acid), który to jest mechanizmem, dzięki któremu również powstają w mózgu takie neuroprzekaźniki, jak dopamina czy serotonina.

L-teanina w badaniu na szczurach wykazała podnoszenie w mózgu poziomu serotoniny oraz dopaminy [4]. Choć w tej kwestii badania bywają sprzeczne, jako iż w jednym badaniu szczury, które otrzymały omawiany aminokwas odnotowały spadek poziomu serotoniny [5]. Niezależnie od tego, L-teanina związana jest z indukowaniem tzw. fal alfa w mózgu, które utożsamiane są ze stanem odprężenia [6].

Wykazuje działanie hamujące na inny neuroprzekaźnik, który może mieć działanie toksyczne, jakim jest glutaminian. W kontekście nowotworów jest to zjawisko pożądane, jako iż glutaminian zmniejsza komórkowy poziom glutationu (endogenny antyoksydant). Chroni również komórki nie będące nowotworami przed uszkodzeniem przez leki chemioterapeutyczne poprzez aktywność antyoksydacyjną, szczególnie poprzez utrzymywanie komórkowego poziomu glutationu [7, 8, 9, 10].

Sam zaś efekt antyoksydacyjny wydaje się być jednak mniejszy, niż ten wywierany przez zieloną herbatę, z której zazwyczaj suplement L-teaniny się wywodzi. Przypisuje się tą zależność zawartości polifenoli w herbacie zielonej [15].

WPŁYW TEANINY NA FUNKCJE KOGNITYWNE ORAZ STRES:

L-teanina znana jest ze swoich własności promujących odprężenie bez niepożądanego efektu otępienia. Ciekawostką jest, że w zależności od dawki może wywoływać całkowicie inne efekty. W badaniu na szczurach, którym dodano L-teaninę do kofeiny (w zbliżonej dawce), przy wysokiej dawce L-teaniny osiągnięto efekt znoszący pobudzenie, jakie wywoływała kofeina. Jednakże, przy zredukowaniu dawki L-teaniny o 60-80% wartości pierwotnej, osiągnięto efekt wzmagający działanie pobudzające kofeiny.

Jak wcześniej wspominałem, badania wykazują, że L-teanina zwiększa aktywność tzw. fal alfa w mózgu, które utożsamiane są ze stanem relaksu. Taki efekt może wywołać dawka rzędu 50-200 mg już po około 40 minutach od spożycia, jednocześnie nie powodując spadku czujności [6, 13].

Efektywność niskich dawek, rzędu 50 mg potwierdza inne badanie [14], gdzie porównywano grupę 16 osób przyjmującą L-teaninę względem grupy kontrolnej liczącej 19 osób. Wykonano pomiary elektroencefalografem w obu grupach co 15 minut w czasie 45-105 minut od momentu podania L-teaniny/placebo. Grupa, która spożyła L-teaninę miała w tych pomiarach większą aktywność fal alfa względem grupy placebo. Tym samym można uznać, że dawka 50 mg jest wystarczającą, aby promować stan relaksu.

Ciekawym badaniem wpływu L-teaniny na kognicję – tu konkretnie na pamięć i zdolność do nauki - jest badanie na szczurach, gdzie sprawdzano jak te poradzą sobie w teście, gdzie naciśnięcie konkretnej dźwigni skutkowało udostępnieniem dla nich pokarmu.
Grupa szczurów, która otrzymała L-teaninę miała większą częstotliwość naciskania właściwej dźwigni względem szczurów z grupy kontrolnej [13].

W kontekście kognicji, warto wspomnieć tu o mechanizmie znoszącym skutki działania nadmiaru glutaminianu, gdzie L-teanina wykazuje przeciwdziałanie degradacji neuronów mózgu, jak wykazało badanie [11]. W owym badaniu, wykonywanym na szczurach,  próbowano wywołać efekt uszkodzenia neuronów wysokim poziomem glutaminianu. Okazało się, że po podaniu L-teaniny stopień uszkodzenia neuronów drastycznie spadał. Przypisuje się to własnościom antyoksydacyjnym L-teaniny. Tym samym L-teanina może hamować neurotoksyczne działanie glutaminianu i zapobiegać schorzeniom, z którymi wysoki poziom glutaminianu jest skorelowany, jak choroba Alzheimera [16].

Z racji swoich właściwości wyciszających i ułatwiających skupienie L-teanina często w praktyce znajduje swoje zastosowanie z kofeiną (zazwyczaj z kawy), gdzie kofeina prowadzi do pobudzenia, ale często towarzyszy temu spadek możliwości skupienia myśli.

Pod kątem powyższej kombinacji przeprowadzono pewne interesujące badanie w formie podwójnie randomizowanej z grupą kontrolną. W owym badaniu [17] sprawdzano wpływ kombinacji kofeiny w dawce 250 mg i L-teaniny w dawce 150 mg – zarówno razem, jak i rozdzielnie. W grupie suplementującej samą L-teaninę odnotowano większe wyciszenie i relaks badanych osób, natomiast w grupie, która otrzymała dawkę kofeiny oraz w grupie kofeina + L-teanina sytuacja miała się odwrotnie.

Nie mniej, tylko w grupie suplementacji kofeiny z L-teaniną odnotowano pozytywny wpływ na opóźnioną w czasie rozpoznawalność wyrazów, co przekłada się na mniejszy czas reakcji. Te obserwacje wspierają dotychczasowe doświadczenia osób, które zestawiały kofeinę z L-teaniną, iż taka właśnie kombinacja prowadzi do poprawy parametrów kognitywnych oraz czujności – tym samym L-teanina w połączeniu z kofeiną działa z nią synergistycznie, zupełnie inaczej, niż gdy L-teanina stosowana jest osobno, gdzie wtedy promuje większe odprężenie.

Poruszając odprężające działanie L-teaniny warto wspomnieć o badaniu, w którym odnotowano iż już jednorazowa dawka wpływa na stan psychiczny oraz fizjologiczny przy obciążeniu stresem [18]. W omawianym badaniu stresem był test matematyczny. Sprawdzano jej wpływ na stres w różnych dawkowaniach na tych samych osobach (4x owe osoby podchodziły do testu) – przed przystąpieniem do zadań, w trakcie, a także podawano tym osobom placebo lub też zupełnie nic.

L-teanina wykazała wpływ na obniżanie tętna podczas stresu, poziom immunoglobuliny A ze śliny (marker stresu), a także redukowała subiektywne odczucie stresu. Na podstawie mierzonego tętna wywnioskowano, że L-teanina zmniejsza aktywację sympatycznego układu nerwowego, odpowiedzialnego za odczuwalny stres.

PODSUMOWANIE:

L-teanina jest znakomitym dodatkiem do wszelakich stymulantów, jak np. kawa poprawiając własności kognitywne w czasie pobudzenia. Można powiedzieć, że pozwala ukierunkować myśli oraz działania w stanie pobudzenia, co przekłada się na produktywność i skuteczność.

Jednocześnie stosowanie L-teaniny całkowicie osobno pozwala na odprężenie się, jak i ułatwia psychologiczne radzenie sobie z bodźcami stresowymi. Tym samym, znajdzie swoje zastosowanie przy redukcji odczuwalnego stresu psychologicznego, jak i ułatwi zasypianie poprzez efekt relaksacyjny.

Długotrwałe stosowanie L-teaniny wydaje się bezpieczne [19], a jej podaż może również przyczynić się do zapobiegania chorobom neurodegeneracyjnym oraz pozwala chronić mózg przed destruktywnym wpływem stresu.

[bg_collapse view="link" color="#92d500" icon="arrow" expand_text="Bibliografia " collapse_text="Bibliografia (zwiń)" ]

1. Sakato Y. The chemical constituents of tea: III. A new amide theanine. Nippon Nogeikagaku Kaishi 1949;23:262-267
2. Mukai, T., Horie, H. and Goto, T. (1992) `Differences in Free Amino Acids and Total Nitrogen Contents Among Various Prices of Green Tea' in Tea Res. J. 76, 45-50
3. Unno T, Suzuki Y, Kakuda T, et al. Metabolism of theanine, a gamma-glutamylethylamide, in rats. J Agric Food Chem 1999;47:1593-1596
4. Yokogoshi H, Kobayashi M, Mochizuki M, Terashima T. Effect of theanine, rglutamylethylamide, on brain monoamines and striatal dopamine release in conscious rats. Neurochem Res 1998;23:667-673.
5. Yokogoshi H, Mochizuki M, Saitoh K. Theanineinduced reduction of brain serotonin concentration in rats. Biosci Biotechnol Biochem 1998;62:816- 817.
6. Ito K, Nagato Y, Aoi N, et al. Effects of Ltheanine on the release of alpha-brain waves in human volunteers. Nippon Nogeikagaku Kaishi 1998;72:153-157.
7. Sugiyama T, Sadzuka Y. Theanine and glutamate transporter inhibitors enhance the antitumor efficacy of chemotherapeutic agents. Biochim Biophys Acta 2003;1653:47-59.
8. Sadzuka Y, Sugiyama T, Suzuki T, Sonobe T. Enhancement of the activity of doxorubicin by inhibition of glutamate transporter. Toxicol Lett 2001;123:159-167
9. Sugiyama T, Sadzuka Y, Nagasawa R, et al. Membrane transport and antitumor activity of pirarubicin, and comparison with those of doxorubicin. Jpn J Cancer Res 1999;90:775-780
10. Sugiyama T, Sadzuka Y. Theanine, a specific glutamate derivative in green tea, reduces the adverse reactions of doxorubicin by changing the glutathione level. Cancer Lett 2004;212:177-184.
11. Gregory Eschenauer and Burgunda V. Sweet. American Journal of Health-System Pharmacy January 2006, 63 (1) 26-30
12. Kakuda T, Nozawa A, Unno T, et al. Inhibiting effects of theanine on caffeine stimulation evaluated by EEG in the rat. Biosci Biotechnol Biochem 2000;64:287-293.
13. Juneja, L.R., Chu, D., Okubo, T., Nagato, Y. and Yokogoshi, H. (1999) L-Theanine a Unique Amino Acid of Green Tea and Its Relaxation Effect in Humans. Trends in Food Science & Technology, 10, 199-204.
14. Nobre AC, Rao A, Owen GN. L-theanine, a natural constituent in tea, and its effect on mental state. Asia Pac J Clin Nutr. 2008;17 Suppl 1:167-8
15. Yokozawa T, Dong E. Influence of green tea and its three major components upon lowdensity lipoprotein
16. Tanović A, Alfaro V. Glutamate-related excitotoxicity neuroprotection with memantine, an uncompetitive antagonist of NMDA-glutamate receptor, in Alzheimer's disease and vascular dementia Rev Neurol. 2006 May 16-31;42(10):607-16.
17. Haskell CF, Kennedy DO, Milne AL, Wesnes KA, Scholey AB. The effects of L-theanine, caffeine and their combination on cognition and mood. Biol Psychol. 2008 Feb;77(2):113-22. Epub 2007 Sep 26.
18. Kimura K, Ozeki M, Juneja LR, Ohira H. L-Theanine reduces psychological and physiological stress responses. Biol Psychol. 2007 Jan;74(1):39-45. Epub 2006 Aug 22.
19. Borzelleca JF, Peters D, Hall W. A 13-week dietary toxicity and toxicokinetic study with l-theanine in rats. Food Chem Toxicol. 2006 Jul;44(7):1158-66. Epub 2006 Apr 26. [/bg_collapse]