Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną, w której układ odpornościowy postrzega gluten jako zagrożenie. Gluten jest naturalnie występującym białkiem obecnym w pszenicy, żyto i jęczmieniu. Spożycie glutenu przez pacjentów z celiakią prowadzi do uszkodzenia ściany jelita, powodując między innymi biegunkę, ból brzucha, wzdęcia, zmęczenie, wysypkę na skórze, demencję i niedobór żelaza.
Dieta bezglutenowa w celiakii jest obecnie jedyną metodą leczenia osób z tym schorzeniem. Ponieważ nawet niewielka ilość glutenu może wywoływać reakcję autoimmunologiczną u osób z celiakią, dieta bezglutenowa powinna być wolna od jakiejkolwiek ilości glutenu, w przeciwieństwie do diety bezglutenowej dla osób bez celiakii, które decydują się nie jeść glutenu z innych powodów. W przypadku, kiedy dieta bezglutenowa nie jest powodowana chorobą – można pozwolić sobie na odstępstwa. W przypadku celiakii – należy utrzymywać ja bardzo restrykcyjnie.
Proliferacja przemysłu dietetycznego bezglutenowego
Zwiększona świadomość celiakii i odczuwane korzyści zdrowotne związane z dietą bezglutenową doprowadziły do proliferacji przemysłu dietetycznego-bezglutenowego. Jednak wzrost dostępności żywności bezglutenowej wpłynął na życie osób cierpiących na celiakię na różne sposoby.
W kilku badaniach sprawdzono, w jaki sposób przestrzeganie diety bezglutenowej w celiakii wpływa na przeżywane doświadczenia pacjentów. Na przykład wcześniejsze badania pokazują, że osoby z celiakią są stygmatyzowane poprzez bycie w centrum uwagi ze względu na ograniczone problemy dietetyczne.
- Dodaj do koszyka
Tania wysyłka od 9,99 PLN!
Typowe trudności napotykane przez pacjentów z celiakią
Powszechne problemy związane z przestrzeganiem ścisłej diety bezglutenowej mogą obejmować ograniczone wybory żywieniowe w restauracjach, niepokój, że kucharze nie są przygotowani do przyrządzania posiłków bezglutenowych lub czują się sfrustrowani i odizolowani. Ponadto niektóre badania pokazują, że pacjenci są "kontrolowani przez żywność" w otoczeniu społecznym. Czasami pacjenci nadal spożywają posiłki zawierające gluten, wahając się, czy podzielić się informacją o swojej chorobie z przyjaciółmi i krewnymi.
Doświadczenia psychospołeczne osób żyjących z celiakią
Stres związany z diagnozą celiakii w połączeniu ze ścisłym przestrzeganiem diety bezglutenowej wpływa na doświadczenia psychospołeczne pacjentów.
Niedawne kanadyjskie badanie opublikowane w Journal of Human Nutrition and Dietetics badało, w jaki sposób zmieniający się krajobraz diety bezglutenowej wpłynął na doświadczenia pacjentów z celiakią oraz ich związki i życie społeczne. Naukowcy zrekrutowali 17 osób dorosłych, u których zdiagnozowano celiakię. Został z nimi przeprowadzony wywiad, trwający ok. 45-60 minut na temat ich życia przed i po rozpoznaniu celiakii.
Naukowcy zanotowali i przeanalizowali wywiady, aby uzyskać głębsze zrozumienie subiektywnego doświadczenia choroby trzewnej i opracować tematy charakteryzujące informacje uzyskane w kontekście związków i życia społecznego. Istniały trzy główne kwestie, do których naukowcy w końcu doszli: zmienne nastroje społeczne, zmieniony obraz siebie i psychospołeczna wytrwałość.
Zarówno pozytywne, jak i negatywne doświadczenia prowadzą do zmiennych warunków społecznych
Wyniki pokazały, że bardziej wyrafinowane rozumienie celiakii spowodowało mniej niewygodne sytuacje społeczne dla osób po diecie bezglutenowej. Ponadto, ludzie wykazują lepsze zrozumienie rozróżnienia pomiędzy koniecznością stosowania diety bezglutenowej przez celiakię przez pacjentów w porównaniu do wyboru diety bezglutenowej w celu uzyskania innych korzyści zdrowotnych.
Z drugiej strony badacze stwierdzili, że pewne okoliczności okazały się trudne dla uczestników w utrzymaniu satysfakcjonującego życia społecznego, ponieważ ludzie nie potrafili uznać powagi celiakii i powikłań związanych z spożywaniem glutenu dla pacjentów.
Dieta bezglutenowa może zmienić obraz samego siebie
Uczestnicy sugerowali, że popularyzacja diety bezglutenowej jako diety "fad", czasami prowadzi do pogrupowania pacjentów na tych, którzy są na diecie bezglutenowej z wyboru.
W niektórych sytuacjach uczestnicy wydają się nieuprzejmi lub nieufni, jeśli pytają o składniki lub przygotowanie jedzenia w otoczeniu społecznym. Powoduje to, że pacjenci odczuwają dyskomfort, a sama dieta generuje wysokie koszty utrzymania.
Reagowanie na negatywne konsekwencje społeczne wymaga wytrwałości psychospołecznej
Diagnoza celiakii zmienia styl życia pacjenta na całe życie. Dlatego wymaga psychospołecznej wytrwałości pacjentów w celu złagodzenia obciążenia społecznego.
Wyniki tego badania pokazały, że pacjenci opracowują strategie radzenia sobie z wpływem diety bezglutenowej w ich życiu społecznym i związkach. Na przykład, wybieranie restauracji, które dobrze rozumieją celiakię i dietę bezglutenową, było powszechnym mechanizmem zaradczym przyjętym przez uczestników. Jednak wielu uczestników preferowało domowe posiłki bezglutenowe i przekąski pod ręką poza domem, aby zminimalizować narażenie na gluten.
Ważna jest edukacja dotycząca celiakii i jej związku z glutenem
Skuteczne leczenie celiakii wymaga ciągłej edukacji rodziny, lekarzy, grup wsparcia, opiekunów i producentów diety bezglutenowej. Ponadto zrozumienie jakości życia jest ważnym aspektem zarządzania społecznymi konsekwencjami związanymi z celiakią. Naukowcy sugerują zastosowanie dodatkowego leczenia w postaci poradnictwa psychologicznego, aby pomóc w radzeniu sobie z obciążeniami społecznymi.
Czy wzrost popularności bezglutenowej branży spożywczej jest "obosiecznym mieczem"?
Uczestnicy tego badania opisali wzrost bezglutenowego przemysłu spożywczego i "obosieczny miecz", ponieważ podczas gdy ten wzrost doprowadził do bardziej smacznych opcji bezglutenowych, spowodował on również nieporozumienia dotyczące wagi celiakii.
Badanie to podkreśla niektóre ważne wyzwania związane ze ścisłym przestrzeganiem diety bezglutenowej w celiakii. Istnieje jednak kilka ograniczeń dotyczących badania, które obejmują głównie zgłaszanie przypadków celiakii przez uczestników i rekrutację uczestników za pośrednictwem sklepu bezglutenowego.
Podsumowując, szybki rozwój branży dietetycznej bezglutenowej doprowadził do szeregu korzyści dla pacjentów z celiakią, ale spowodował także wyzwania w życiu społecznym i związkach osób ściśle przestrzegających diety bezglutenowej z celiakią. Ponieważ ludzie stają się coraz bardziej świadomi celiakii, ważne jest, aby pracownicy służby zdrowia zrozumieli wpływ tego stanu na życie pacjentów. Autorzy sugerują włączenie nie-dietetycznych terapii i strategii dla lepszego zarządzania chorobą.
Bibliografia:
King, J.A., Kaplan, G.G.& Godley, J. (2018). Experience of coeliac disease in a changing gluten-free landscape. J Hum Nutr Diet. https:/doi.org/10.1111/jhn.12597
Sylwia Lelonek
Related posts
Ciekawostki
Cynk a odporność – jakie są zależności?
Cynk największą popularność zyskuje jesienią. Jest to w pełni uzasadnione, ponieważ cynk pełni krytyczną funkcję w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Jego…
Kurkumina a choroby nowotworowe – jakie są zależności?
Wizytówką kurkuminy jest jej działanie przeciwzapalne, które naukowcy bardzo szeroko opisują w publikacjach naukowych. Przewlekłe stany zapalne uznawane są za…
Magnez w sporcie – jakie są korzyści?
Im większa aktywność fizyczna, tym większe zapotrzebowanie na magnez. Jeśli chcesz zapewnić swojemu ciału optymalne warunki do uzyskiwania progresu sportowego,…
Koenzym Q10 a serce – jakie są zależności?
Serce nieustannie tłoczy krew, która zaopatruje wszystkie nasze tkanki w substancje odżywcze. Co będzie, gdy osłabi swoją pracę? Skutki są…
Maksymalna pompa mięśniowa
Właśnie rozpoczynasz przygodę z treningiem na siłowni, czy może jesteś doświadczonym zawodnikiem szukającym sposobów na optymalizację swojego treningu? Bez względu…
Posiłek potreningowy – najważniejszy w ciągu dnia?
W świecie fitness upowszechniło się takie przekonanie, które głosi, iż posiłek potreningowy jest najważniejszym posiłkiem jedzonym w ciągu całego dnia….
Strength & Conditioning – co to w ogóle jest?
Strength & Conditioning, czyli w wolnym tłumaczeniu siła i kondycjonowanie – co to w ogóle jest za dziedzina nauki i…
Długotrwały trening aerobowy a poziom testosteronu u mężczyzn
Jednym z fizjologicznych systemów organizmu, który jest niezwykle wrażliwy na stres związany z wykonywanymi systematycznie ćwiczeniami fizycznymi jest układ hormonalny….