Czy kwas alfa-liponowy wpływa na profil lipidowy krwi? 

Nie ulega żadnej wątpliwości, że przewlekłe choroby niezakaźne, takie jak chociażby schorzenia układu sercowo-naczyniowego są głównymi czynnikami przyczyniającymi się w ostatnich latach do wzrostu śmiertelności na całym świecie [1]. Dane obejmujące całkowitą liczbę zgonów spowodowanych chorobami sercowo-naczyniowymi wskazują na jej globalny wzrost z 14,4 miliona w roku 1990 do 17,5 miliona w 2005 roku. Warto podkreślić, iż lipidogram krwi, który charakteryzuje się podwyższonym stężeniem triglicerydów, lipoprotein o niskiej gęstości LDL i jednocześnie zmniejszeniem lipoprotein o wysokiej gęstości HDL stanowi istotny czynnik ryzyka rozwoju chorób układu krążenia [2].

Świeże doniesienia naukowe sugerują, że niektóre bioaktywne substancje znajdujące się zarówno naturalnie w żywności, jak i w wysokich stężeniach w poszczególnych suplementach diety dostępnych na rynku, mogą charakteryzować się właściwościami kardioprotekcyjnymi [1]. Jednym z wspomnianych związków jest kwas alfa-liponowy (ang. alpha-lipoic acid – ALA), który naturalnie występuje w małej ilości jako przeciwutleniacz w pokarmach roślinnych, takich jak choćby szpinak, brokuł czy pomidor. Ponadto, ALA może być syntetyzowany w mitochondriach tkanek ssaków, takich jak jądra, serce czy wątroba, które cechują się wysoką aktywnością i dużą liczbą mitochondriów.

Właściwości biologiczne kwasu alfa-liponowego

Stale rosnąca liczba publikacji naukowych wskazuje, że ALA posiada przede wszystkim właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne, jak również przeciwcukrzycowe, przeciwotyłościowe, kardioprotekcyjne oraz neuroprotekcyjne [1, 3]. ALA skutecznie chroni komórki organizmu przed uszkodzeniami wynikającymi z niekorzystnego oddziaływania reaktywnych form tlenu, w tym rodników hydroksylowych. Ponadto, ALA może przyczyniać się do poprawy kontroli glikemii, ochrony LDL przed utlenianiem i zapobiegania późnym powikłaniom cukrzycy, takim jak choćby neuropatia. Na domiar tego, wyniki niedawno opublikowanej systematycznej pracy przeglądowej i metaanalizy w czasopiśmie naukowym „Nutrition & Metabolism” wykazały, iż suplementacja ALA znacząco obniża stężenia następujących markerów stanu zapalnego: CRP, IL-6 i TNF-α u pacjentów z zespołem metabolicznym oraz zaburzeniami pokrewnymi [4].

• DOCTOR'S BEST Alpha Lipoic Acid 600mg 60 kaps.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!
• ALINESS Kwas Alfa Liponowy R-ALA 200mg 60 tab.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!
• SWANSON Alpha Lipoic Acid 300mg 60 kaps.
  
  Dodaj do koszyka
  Tania wysyłka od 9,99 PLN!

Kwas alfa-liponowy a lipidogram krwi

Z kolei, na wiosnę obecnego roku ukazały się dwie interesujące metaanalizy, uwzględniające wyniki randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych, których celem była ocena wpływu ALA na profil lipidowy krwi [1, 5]. Rezultaty obydwu wspomnianych prac naukowych spójnie wykazały, iż dodatkowa suplementacja diety ALA przyczyniła się do znacznego obniżenia stężeń: cholesterolu całkowitego, lipoprotein o niskiej gęstości LDL i triglicerydów w surowicy krwi u badanych w porównaniu z grupą kontrolną. Nie zaobserwowano natomiast wyraźnych zmian stężenia lipoprotein o dużej gęstości HDL we krwi u uczestników studium, otrzymujących preparat zawierający ALA. Stwierdzono również, iż otyłe osoby o wskaźniku masy ciała BMI powyżej 30,0 kg/m², które przyjmowały dawkę ALA większą niż 600 mg na dobę wykazywały bardziej znaczącą poprawę profilu lipidowego krwi, co może wynikać ze zwiększonych wartości wyjściowych określonych komponentów lipidogramu.

Podsumowanie

Molekularne mechanizmy działania ALA, odpowiedzialne za obniżanie poszczególnych parametrów lipidogramu krwi mogą wynikać ze zmniejszania biosyntezy kwasów tłuszczowych oraz jelitowego wchłaniania tłuszczów i/lub regulacji metabolizmu lipidów [1]. Jak się bowiem okazuje, ALA może hamować aktywność reduktazy HMG-CoA, czyli kluczowego enzymu kontrolującego syntezę cholesterolu oraz jednocześnie zwiększać aktywność lipazy lipoproteinowej LPL, odpowiedzialnej za regulację stężenia triglicerydów w osoczu krwi.

[bg_collapse view="link" color="#92d500" icon="arrow" expand_text="Bibliografia " collapse_text="Bibliografia (zwiń)" ]      

1. Haghighatdoost F., Hariri M.: Does alpha-lipoic acid affect lipid profile? A meta-analysis and systematic review on randomized controlled trials. Eur J Pharmacol. 2019 Mar 15;847:1-10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30633888
2. Indolfi C., De Rosa S., Colombo A.: Bioresorbable vascular scaffolds - basic concepts and clinical outcome. Nat Rev Cardiol. 2016 Dec;13(12):719-729. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27681575
3. Gorąca A., Huk-Kolega H., Piechota A., Kleniewska P., Ciejka E., Skibska B.: Lipoic acid - biological activity and therapeutic potential. Pharmacol Rep. 2011;63(4):849-58. http://www.if-pan.krakow.pl/pjp/pdf/2011/4_849.pdf
4. Akbari M., Ostadmohammadi V., Tabrizi R., Mobini M., Lankarani K.B., Moosazadeh M., et al.: The effects of alpha-lipoic acid supplementation on inflammatory markers among patients with metabolic syndrome and related disorders: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Nutr Metab (Lond). 2018 Jun 5;15:39. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5989440/
5. Mousavi S.M., Shab-Bidar S., Kord-Varkaneh H., Khorshidi M., Djafarian K.: Effect of alpha-lipoic acid supplementation on lipid profile: A systematic review and meta-analysis of controlled clinical trials. Nutrition. 2019 Mar;59:121-130. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30471524 [/bg_collapse]