Magnez a skóra – jakie są zależności? 

Magnez to multifunkcyjny pierwiastek, wpływający na niezliczoną ilość parametrów organizmu. Reguluje około 300 różnych enzymów. Czy w wachlarzu jego właściwości znalazło się też miejsce dla wspierania zdrowia skóry? Czy warto aplikować preparaty magnezu na skórę? Przeczytaj do końca i sprawdź, jak magnez wpływa na skórę!

Jak magnez wpływa na zdrowie skóry?

Jest wiele pośrednich mechanizmów, którymi doustna suplementacja magnezu mogłaby potencjalnie wspomagać skórę. Można spekulować wpływ magnezu na wspomaganie procesu podziału komórek, syntezy białek, czy też metabolizmu energetycznego. Całkiem świeże eksperymenty pokazały, że jony magnezu regulują ekspresję genów związanych z produkcją kwasu hialuronowego, co sugeruje wpływ tego pierwiastka na stan nawilżenia skóry.

Jedno z najgłośniejszych badań na temat wpływu magnezu na stan skóry dotyczy praktyki kąpieli w roztworze wody z solą z Morza Martwego, która obfitowała w chlorek magnezu. Ochotnicy z atopową suchą skórą zanurzali jedno przedramię na 15 minut w roztworze do kąpieli zawierającym 5% soli z Morza Martwego. Drugie ramię zanurzono w wodzie wodociągowej w ramach obserwacji kontrolnej. Przed badaniem oraz w tygodniach 1-6 mierzono przezskórną utratę wody, oraz nawilżenie, szorstkość i zaczerwienienie skóry. Badanie pokazało, że kąpiel w roztworze soli z Morza Martwego z dużą zawartością magnezu znacznie poprawiła funkcję bariery skórnej. Zabieg nawilżył skórę. Szorstkość i zaczerwienienie skóry jako wskaźniki stanu zapalnego uległy znacznemu zmniejszeniu po kąpieli w roztworze soli. Kąpiel w roztworze soli obfitującej w magnez była dobrze tolerowana, poprawiła funkcję bariery skórnej, poprawiła nawilżenie warstwy rogowej naskórka oraz zmniejszyła szorstkość i stany zapalne skóry. Autorzy sugerują, że korzystne efekty kąpieli w roztworze soli z Morza Martwego są najprawdopodobniej związane z wysoką zawartością magnezu. Wiadomo, że sole magnezu wiążą wodę, wpływają na proliferację i różnicowanie naskórka oraz poprawiają naprawę barier.

Istnieją też ciekawe doniesienia o wpływie magnezu na skórne reakcje alergiczne. W przeglądzie literatury przeprowadzonym przez polskich badaczy stwierdzono, że dieta uboga w magnez i hipomagnezemia nasilają reakcję nadwrażliwości typu I. Piśmiennictwo wskazuje na korzystny wpływ zastosowania magnezu zarówno lokalnego, jak i doustnego na przebieg chorób alergicznych skóry.

Przezskórne wchłanianie magnezu – czy to efektywne?

Choć stosowanie preparatów magnezowych bezpośrednio na skórę jest praktyką zdobywającą wielu entuzjastów, to w naukowych kręgach budzi trochę kontrowersji. Czy preparaty transdermalne są w stanie efektywnie uzupełnić magnez w organizmie?

Jony magnezu mają możliwość migracji przez naskórek do wnętrza ustroju. Przedmiotem dyskusji jest jednak efektywność tego procesu w porównaniu do tradycyjnej, doustnej suplementacji, która ma doskonale udokumentowane działanie. Z jednej strony preparaty do transdermalnego uzupełniania magnezu (spraye, oliwki magnezowe, sole do kąpieli z magnezem itp.) są intensywnie reklamowane jako świetny sposób na uzupełnienie magnezu, gdyż pomija trakt jelitowy. Z drugiej strony mamy zaniepokojone osoby ze środowiska naukowego, które obawiają się, że osoby faktycznie potrzebujący uzupełnienia magnezu porzucą sprawdzoną i pewną suplementację doustną, a skupią uwagę na magnezie transdermalnym, który nie ma tak dobrze udokumentowanej skuteczności.

Skóra z natury ma stanowić silną barierę, która oddziela wnętrze ciała od świata zewnętrznego. Jedną z jej funkcji jest zatrzymywanie większości substancji, by nie dostały się do wnętrza. Pokonanie tej bariery w znacznych ilościach jest możliwe tylko w przypadku substancji lipofilowych i o odpowiednio małym rozmiarze cząsteczek. W roztworze chlorku magnezu magnez występuje w postaci zjonizowanej i dlatego nie jest w stanie przeniknąć przez warstwę lipofilową. Ponadto doniesiono, że promień uwodnionego jonu magnezu (86 pm) jest 400 razy większy niż jego odwodnionej postaci, co prowadzi do twierdzenia, że przejście jonów magnezu przez błony biologiczne jest prawie niemożliwe. Sprawny transport za to może odbywać się dzięki specjalnym transporterom. To jest możliwe niestety tylko w obrębie mieszków włosowych i gruczołów potowych, które łącznie obejmują zaledwie 0,1-1% powierzchni skóry.

Co prawda istnieje kilka badań, na które wiele osób się powołuje, a które wskazują na możliwość poprawienia ogólnego statusu magnezu w organizmie dzięki transdermalnej suplementacji magnezu. Jest jednak co do nich sporo zastrzeżeń względem metodologii i ogólnej konstrukcji badań. Z drugiej strony jest też sporo badań, które pokazują brak skuteczności.

Temat transdermalnej suplementacji magnezu można podsumować tak, że niekiedy owszem, w pewnym stopniu może podnosić stężenie magnezu w organizmie, ale nie jest to proces tak efektywny, jak suplementacja doustna i nigdy nie należy zastępować doustnego magnezu transdermalnym. Można je za to stosować równolegle.

Podsumowanie

Wpływ na zdrowie skóry nie jest głównym zadaniem magnezu, jednak również w tym aspekcie zdrowia ma on znaczenie. Najlepiej znany jest wpływ magnezu na nawilżenie skóry, kontrolę stanów zapalnych oraz łagodzenie skórnych reakcji alergicznych. Magnez jest jednak na tyle wszechstronnym pierwiastkiem, że zawsze należy monitorować czy przypadkiem nie pojawiają się oznaki jego niedoboru, nie tylko te dotyczące zdrowia skóry.

[bg_collapse view="link" color="#92d500" icon="arrow" expand_text="Bibliografia " collapse_text="Bibliografia (zwiń)" ]

Marunaka K, Shu S, Kobayashi M, et al. Elevation of Hyaluronan Synthase by Magnesium Supplementation Mediated through the Activation of GSK3 and CREB in Human Keratinocyte-Derived HaCaT Cells. Int J Mol Sci. 2021;23(1):71. Published 2021 Dec 22. doi:10.33 (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8744730/)

Proksch E, Nissen HP, Bremgartner M, Urquhart C. Bathing in a magnesium-rich Dead Sea salt solution improves skin barrier function, enhances skin hydration, and reduces inflammation in atopic dry skin. Int J Dermatol. 2005;44(2):151-157. doi:10.1111/j.136 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15689218/)

Błach J, Nowacki W, Mazur A. Wpływ magnezu na reakcje alergiczne skóry [Magnesium in skin allergy]. Postepy Hig Med Dosw (Online). 2007;61:548-554. Published 2007 Oct 8. (https://phmd.pl/resources/html/article/details?id=6883&language=pl)

Gröber U, Werner T, Vormann J, Kisters K. Myth or Reality-Transdermal Magnesium?. Nutrients. 2017;9(8):813. Published 2017 Jul 28. doi:10.3390/nu9080813 (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5579607/)

[/bg_collapse]