Kofeina a redukcja bólu – jakie są zależności? 

Czy energetyzująca kofeina może też redukować ból? W pewnych sytuacjach tak, może mieć takie działanie. Co więcej, jest nawet wykorzystywana w lekach przeciwbólowych. Dowiedz się, jak kofeina wpływa na redukcję bólu i z jakim bólem pomaga najbardziej.

Jak kofeina wpływa na ból?

Najwięcej wiadomo o wpływie kofeiny na bóle głowy. Być może Ty również zauważasz, że czasem po wypiciu kawy ból głowy ustaje? Jest to biochemicznie uzasadnione. Kofeina może jednak pomagać w różnych rodzajach bólu (w tym na migreny), jeśli jest łączona z bardziej typowymi substancjami przeciwbólowymi.

Głównym mechanizmem działania kofeiny jest antagonizm receptorów adenozyny. Wiadomo, że aktywacja receptorów adenozynowych A2A silnie rozszerza naczynia krwionośne, dlatego wpływ kofeiny na migrenę prawdopodobnie zachodzi poprzez antagonizm wobec receptorów A2A.

Powyższy jednak nie jest jedynym mechanizmem. Antagoniści receptorów CGRP-R są przydatnymi środkami w leczeniu migreny, a ponieważ wpływ CGRP na przekaźnictwo synaptyczne jest znacznie wzmocniony przez aktywację receptorów A2A, to naukowcy spekulują, że blokada A2A i wynikające z tego osłabienie CGRP-R może również przyczynić się do zdolności kofeiny do łagodzenia migreny.

Kolejne znaczące działanie kofeiny, które dokłada cegiełkę do redukcji bólu, to zdolność do hamowania cyklooksygenaz (COX). Są to mediatory informacyjne, które uczestniczą w powstawaniu stanu zapalnego. Inhibitorami COX są też m.in. takie leki jak ibuprofen, naproksen, czy diklofenak.

Kofeina w lekach przeciwbólowych

W tym przypadku kofeina nie jest gwoździem programu. Jest substancją wspomagającą, która dzielnie asystuje innym substancjom czynnym w działaniu przeciwbólowym.

Kofeina sprawia, że leki przeciwbólowe są o 40% skuteczniejsze w łagodzeniu bólów głowy i pomaga organizmowi sprawniej te leki wchłaniać, przynosząc szybszą ulgę. Dlatego wiele leków na ból głowy zawiera kofeinę jako jeden ze składników, a towarzyszą jej m.in. kodeina, kwas acetylosalicylowy lub paracetamol. Stosowana jest również z ergotaminą zwężającą naczynia krwionośne w leczeniu migreny i klasterowych bólów głowy, a także w celu przezwyciężenia senności spowodowanej lekami przeciwhistaminowymi.

W lekach przeciwbólowych dawki kofeiny zazwyczaj mieszczą się w zakresie od 30 do 65 mg kofeiny na pojedynczą porcję/tabletkę. Ten górny próg odpowiada małej filiżance kawy.

Podsumowanie

Kofeina sama w sobie może być pomocna w łagodnych formach bólu głowy. W takich przypadkach sprawdza się kofeina jako suplement diety, ale też jako zwykła filiżanka kawy lub mocna herbata. Dużo większy potencjał przeciwbólowy kofeina ma jako dodatek do innych leków redukujących ból. Wyraźnie wzmacnia ich działanie i pozwala uzyskać dobre efekty bez zwiększania dawki głównych substancji czynnych, które najczęściej są mniej bezpieczne niż kofeina. Łączenie kofeiny z lekami przeciwbólowymi w wielu przypadkach jest bardzo efektywną i preferowaną strategią.

[bg_collapse view="link" color="#92d500" icon="arrow" expand_text="Bibliografia " collapse_text="Bibliografia (zwiń)" ]

Ribeiro JA, Sebastião AM. Caffeine and adenosine. J Alzheimers Dis. 2010;20 Suppl 1:S3-S15. doi:10.3233/JAD-2010-1379 (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20164566/)

Baratloo A, Rouhipour A, Forouzanfar MM, Safari S, Amiri M, Negida A. The Role of Caffeine in Pain Management: A Brief Literature Review. Anesth Pain Med. 2016;6(3):e33193. Published 2016 Mar 26. doi:10.5812/aapm.33193 (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5018099/)

[/bg_collapse]