Hiperglikemia poposiłkowa jest z całą pewnością niezależnym czynnikiem ryzyka zarówno mikro- , jak i makronaczyniowych powikłań cukrzycy typu 2, a także jest głównym wyznacznikiem kontroli glikemii związanym z wartościami stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c) wynoszącymi poniżej 7,3 %. Aktualnie stosowane strategie żywieniowe mające na celu łagodzenie poposiłkowego wzrostu stężenia glukozy we krwi opierają się w głównej mierze na doborze odpowiedniej ilości oraz rodzaju spożywanych węglowodanów (przede wszystkim sacharydy o niskim indeksie/ładunku glikemicznym) jako najważniejszych czynników predykcyjnych odpowiedzi glikemicznej organizmu.
Jak się okazuje, poza rodzajem i ilością konsumowanych węglowodanów, poposiłkowe skoki poziomu glukozy we krwi mogą być również osłabione w wyniku wcześniejszego spożycia żywności będącej dobrym źródłem tłuszczu i/lub białka przed głównym posiłkiem, a także na skutek zmodyfikowanej kompozycji makroskładników posiłku, która obejmuje wyższą zawartość białka i błonnika pokarmowego.
W jednym z przeprowadzonych badań z udziałem małej grupy liczącej 8 osób ze stwierdzoną cukrzycą typu 2 wykazano, że spożycie białek serwatkowych tuż przed posiłkiem węglowodanowym może stymulować wydzielanie insuliny i insulinotropowych hormonów jelitowych, tzw. inkretyn oraz nasilać powolne opróżnianie żołądka, co prowadzi do wyraźnego zmniejszenia glikemii poposiłkowej. Wyniki te zostały w dodatku potwierdzone w kolejnym badaniu z udziałem, tym razem grupy 15 pacjentów ze zdiagnozowaną cukrzycą typu 2, w którym odnotowano obniżenie o 28 % poposiłkowego wzrostu stężenia glukozy we krwi w ciągu 180 minut, któremu w dodatku towarzyszył wzrost stężenia insuliny i glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), odpowiedzialnego m.in. za hamowanie wydzielania glukagonu, spowolnienie opróżniania żołądkowego, zmniejszenie apetytu w połączeniu z obniżeniem podaży kalorycznej i redukcją masy ciała, a także za poprawę insulinowrażliwości obwodowej.
Dowiedziono również, że konsumpcja białek serwatkowych wraz z posiłkiem składającym się z szybko trawionych i wchłanianych węglowodanów stymuluje uwalnianie insuliny i obniża poposiłkowy wzrost stężenia glukozy we krwi o 21 % po posiłku obiadowym składającym się z puree ziemniaczanego oraz klopsików mięsnych u osób z cukrzycą typu 2. Niedawno opublikowane rezultaty nowszych prac naukowych sugerują z kolei, że białka serwatkowe mogą obniżyć poziom glukozy we krwi po posiłku w większym stopniu u osób z niższym wskaźnikiem BMI, niższym stężeniem trójglicerydów i GLP-1 w surowicy krwi, aniżeli u osób z wyraźną otyłością (wysoki wskaźnik BMI), hipertriglicerydemią i wysokim poziomem podstawowym GLP-1, u których przewiduje się słabszą odpowiedź na ich konsumpcję.
- Dodaj do koszyka
Tania wysyłka od 9,99 PLN! - Dodaj do koszyka
Tania wysyłka od 9,99 PLN! - Dodaj do koszyka
Tania wysyłka od 9,99 PLN!
Biorąc pod uwagę liczne doniesienia naukowe na temat możliwości skutecznego wykorzystania białek serwatkowych jako środka zapobiegawczego u osób z wysokim ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2, wydaje się, że mogą one funkcjonować jako pomocnicza lub nawet samodzielna terapia w leczeniu ostrej i przewlekłej hiperglikemii, ponieważ jest to opcja po pierwsze stosunkowo niskokosztowa, a po drugie obarczona niskim stopniem ryzyka. Niewątpliwie, ekonomiczne podejście żywieniowe prowadzące do poprawy glikemii poposiłkowej jest bardzo atrakcyjne ze względu chociażby na rosnące obciążenie kosztami leczenia cukrzycy typu 1 i 2 na całym świecie.
Zatem białka serwatkowe, jako produkt uboczny procesu wytwarzania sera, mogą być skutecznie wykorzystywane do manipulowania funkcją jelit w celu spowolnienia procesu opróżniania żołądka oraz jednocześnie stymulowania wydzielania hormonów jelitowych, zwanych również hormonami inkretynowymi, tym samym obniżając poposiłkowe skoki glikemii we krwi. Należy również podkreślić, że białka serwatkowe są bogatym źródłem aminokwasów, które mogą bezpośrednio stymulować komórki beta trzustki do wydzielania insuliny, co także przyczynia się do zmniejszenia glikemii poposiłkowej. Ponadto, trzeba jeszcze zwrócić uwagę, iż w dodatku apetyt jest tłumiony w wyniku konsumpcji białek serwatkowych, ze względu na jej wpływ na oś jelita-mózg i podwzgórze, co dodatkowo akcentuje ich przeciwcukrzycowe właściwości i wskazuje ich potencjał w leczeniu cukrzycy typu 2, a nawet nadwagi, czy otyłości.
[bg_collapse view="link" color="#92d500" icon="arrow" expand_text="Bibliografia " collapse_text="Bibliografia (zwiń)" ]
1. Shukla A.P., Andono J., Touhamy S.H. i wsp.: Carbohydrate-last meal pattern lowers postprandial glucose and insulin excursions in type 2 diabetes. BMJ Open Diabetes Res Care. 2017 Sep 14;5(1):e000440. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5604719/
2. Ma J., Stevens J.E., Cukier K. i wsp.: Effects of a protein preload on gastric emptying, glycemia, and gut hormones after a carbohydrate meal in diet-controlled type 2 diabetes. Diabetes Care. 2009 Sep;32(9):1600-2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2732158/
3. Jakubowicz D., Froy O., Ahrén B. i wsp.: Incretin, insulinotropic and glucose-lowering effects of whey protein pre-load in type 2 diabetes: a randomised clinical trial. Diabetologia. 2014 Sep;57(9):1807-11. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25005331
4. Vilsbøll T., Holst J.J.: Incretins, insulin secretion and Type 2 diabetes mellitus. Diabetologia. 2004 Mar;47(3):357-366. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14968296
5. Frid A.H., Nilsson M., Holst J.J. i wsp.: Effect of whey on blood glucose and insulin responses to composite breakfast and lunch meals in type 2 diabetic subjects. Am J Clin Nutr. 2005 Jul;82(1):69-75.
6. Almario R.U., Buchan W.M., Rocke D.M. i wsp.: Glucose-lowering effect of whey protein depends upon clinical characteristics of patients with type 2 diabetes. BMJ Open Diabetes Res Care. 2017 Jul 7;5(1):e000420. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5530249/
7. Adams R.L., Broughton K.S.: Insulinotropic Effects of Whey: Mechanisms of Action, Recent Clinical Trials, and Clinical Applications. Ann Nutr Metab. 2016;69(1):56-63. https://www.karger.com/Article/FullText/448665
8. Mignone L.E., Wu T., Horowitz M. i wsp.: Whey protein: The "whey" forward for treatment of type 2 diabetes? World J Diabetes. 2015 Oct 25;6(14):1274-84. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4620107/ [/bg_collapse]
Mateusz Durbas
Related posts
Ciekawostki
Cynk a odporność – jakie są zależności?
Cynk największą popularność zyskuje jesienią. Jest to w pełni uzasadnione, ponieważ cynk pełni krytyczną funkcję w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Jego…
Kurkumina a choroby nowotworowe – jakie są zależności?
Wizytówką kurkuminy jest jej działanie przeciwzapalne, które naukowcy bardzo szeroko opisują w publikacjach naukowych. Przewlekłe stany zapalne uznawane są za…
Magnez w sporcie – jakie są korzyści?
Im większa aktywność fizyczna, tym większe zapotrzebowanie na magnez. Jeśli chcesz zapewnić swojemu ciału optymalne warunki do uzyskiwania progresu sportowego,…
Koenzym Q10 a serce – jakie są zależności?
Serce nieustannie tłoczy krew, która zaopatruje wszystkie nasze tkanki w substancje odżywcze. Co będzie, gdy osłabi swoją pracę? Skutki są…
Maksymalna pompa mięśniowa
Właśnie rozpoczynasz przygodę z treningiem na siłowni, czy może jesteś doświadczonym zawodnikiem szukającym sposobów na optymalizację swojego treningu? Bez względu…
Posiłek potreningowy – najważniejszy w ciągu dnia?
W świecie fitness upowszechniło się takie przekonanie, które głosi, iż posiłek potreningowy jest najważniejszym posiłkiem jedzonym w ciągu całego dnia….
Strength & Conditioning – co to w ogóle jest?
Strength & Conditioning, czyli w wolnym tłumaczeniu siła i kondycjonowanie – co to w ogóle jest za dziedzina nauki i…
Długotrwały trening aerobowy a poziom testosteronu u mężczyzn
Jednym z fizjologicznych systemów organizmu, który jest niezwykle wrażliwy na stres związany z wykonywanymi systematycznie ćwiczeniami fizycznymi jest układ hormonalny….