Bakterie są istotną, jeśli nie podstawową, częścią zdrowego jelita cienkiego i spełniają ważne funkcje, uczestniczą w licznych procesach trawiennych i nie tylko. Jednak przerost bakterii jelita cienkiego może prowadzić do syndromu nieszczelnego jelita i szeregu innych, często bardzo nieprzyjemnych, objawów. Dowiedz się, czy również należysz do grupy osób, u których może rozwinąć się SIBO.
Przeciętne jelito cienkie, które łączy żołądek z jelitem grubym, ma około 20 stóp długości, czyli trochę ponad 6 metrów. Bakterie są zwykle obecne w całym przewodzie żołądkowo-jelitowym, ale w różnych ilościach. Stosunkowo niewiele bakterii żyje w jelicie cienkim (mniej niż 10 000 bakterii na mililitr płynu) w porównaniu z jelitem grubym lub okrężnicą (co najmniej 1 000 000 000 bakterii na mililitr płynu). A rodzaje bakterii zwykle obecne w jelicie cienkim różnią się znacznie od tych w okrężnicy.
Dlaczego powinieneś dziękować jelitu cienkiemu i pożytecznym bakteriom, które w nim żyją?
Jelito cienkie odgrywa ważną rolę w trawieniu pokarmu i wchłanianiu składników odżywczych. Jest ono również istotną część układu odpornościowego, zawierającą imponującą sieć komórek limfoidalnych (komórki układu immunologicznego, które pomagają zwalczać infekcje i regulują układ odpornościowy).
Normalne (korzystne, „dobre”) bakterie, które są istotną częścią zdrowego jelita cienkiego, spełniają także wiele pożytecznych funkcji. Te korzystne mikroorganizmy pomagają chronić przed złymi (to znaczy patogennymi) bakteriami i drożdżami, które są spożywane lub dostają się do naszego organizmu w inny sposób. Pomagają one organizmowi wchłonąć składniki odżywcze, a także wytwarzają kilka składników odżywczych samodzielnie (takich jak krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe) oraz witaminy, takie jak folian i witamina K. Bakterie te pomagają utrzymać normalną aktywność mięśniową jelita cienkiego, tzw. ruchy robaczkowe, które poruszają treść jelitową i pomagają ją przetransferować do dalszych części układu pokarmowego.
Czym właściwie jest SIBO?
SIBO, przerost bakterii jelita cienkiego, definiuje się jako wzrost liczby bakterii i / lub zmiany typów bakterii obecnych w jelicie cienkim. U większości pacjentów SIBO nie jest spowodowane przez pojedynczy typ bakterii, ale jest przerostem różnych typów bakterii, które normalnie powinny występować w okrężnicy (1). Mniej powszechnie, SIBO wynika ze wzrostu normalnie występujących bakterii w jelicie cienkim.
Wykazano, że SIBO wpływa negatywnie zarówno na strukturę, jak i funkcję jelita cienkiego. Może znacząco wpływać na trawienie pożywienia i wchłanianie składników odżywczych, głównie poprzez niszczenie komórek wyściółki jelita cienkiego (błony śluzowej). Dodatkowo, uszkodzenie błony śluzowej jelit może prowadzić do nieszczelnego jelita (gdy bariera jelitowa staje się przepuszczalna, umożliwiając ucieczkę dużych cząsteczek białka do krwioobiegu), o którym wiadomo, że ma wiele potencjalnych powikłań, w tym reakcje immunologiczne, które powodują alergie pokarmowe lub nadwrażliwości, ogólnego zapalenia i chorób autoimmunologicznych (2).
Patogenne bakterie, niezależnie od tego, czy są zbyt liczne, czy niewłaściwe, mogą prowadzić do niedoborów żywieniowych na tle niedostatecznego trawienia lub zaburzenia wchłaniania. W szczególności, bakterie podkradają pewne witaminy z grupy B, takie jak witamina B12, zanim nasze własne komórki będą miały szansę wchłonąć te ważne składniki odżywcze. Mogą również spożywać niektóre z aminokwasów lub białek, które przyswoiliśmy, co może prowadzić zarówno do łagodnego niedoboru białka, jak i do wzrostu produkcji amoniaku przez niektóre bakterie. (Normalnie produkujemy trochę amoniaku z normalnego metabolizmu, ale amoniak wymaga zneutralizowania, więc może to dodatkowo obciążyć system detoksykacji). Bakterie mogą również zmniejszać wchłanianie tłuszczu poprzez ich działanie na kwasy żółciowe, co prowadzi do niedoborów witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak A i D.
Co sprzyja rozwojowi SIBO?
Nasze ciało ma kilka różnych sposobów zapobiegania SIBO. Obejmują one wydzielanie kwasu żołądkowego (utrzymywanie kwaśnego środowiska), fale mięśniowej ściany jelita, immunoglobuliny w płynie jelitowym i zastawkę, która normalnie dopuszcza przepływ treści do jelita grubego, ale zapobiega ponownemu napływowi z powrotem do jelita cienkiego. (Nazywa się to zastawką krętniczo-kątniczą, ponieważ znajduje się ona między jelita krętym i końcem jelita cienkiego torebką tworzącą pierwszą część jelita grubego).
Przyczyna SIBO jest zwykle złożona i prawdopodobnie dotyczy więcej niż jednego z wymienionych powyżej mechanizmów ochronnych. Zidentyfikowano szereg czynników ryzyka dla SIBO, a niektóre z bardziej typowych - zostały wymienione poniżej.
Czynniki ryzyka dla SIBO:
- Niski poziom kwasu żołądkowego,
- Zespół jelita drażliwego,
- Celiakia (długotrwała),
- Choroba Crohna,
- Wcześniejsza operacja jelit,
- Cukrzyca (typ I i typ II),
- Wiele terapii antybiotykowych
- Zaburzenia funkcjonowania narządów wewnętrznych, takie jak marskość wątroby, przewlekłe zapalenie trzustki lub niewydolność nerek.
Nieumiarkowane spożycie alkoholu i doustne pigułki antykoncepcyjne (OCP) również zwiększają ryzyko SIBO
Duże spożycie alkoholu od dawna było wiązane z rozwojem SIBO (3). W pewnym badaniu stwierdzono również związek między SIBO a umiarkowanym spożyciem alkoholu, zdefiniowanym jako jeden drink dziennie dla kobiet i dwie dawki alkoholu dziennie dla mężczyzn. Alkohol wydaje się oddziaływać na kilka normalnych mechanizmów ochronnych, w tym powodować uszkodzenia komórek błony śluzowej jelit, przyczyniając się do nieszczelności jelita i zmniejszając skurcze mięśni. Dodatkowo alkohol może "paść" kilka określonych rodzajów bakterii, przyczyniając się do ich nadmiernego wzrostu (4).
Ogólnie wydaje się, że istnieje umiarkowany związek między OCP a chorobą zapalną jelit (IBD), taką jak choroba Leśniowskiego-Crohna (5). Chociaż żadne badania do tej pory nie korelują użycia OCP z SIBO, biorąc pod uwagę znaną zależność między IBD i SIBO, jest prawdopodobne, że to powiązanie jest również prawdziwe w przypadku SIBO. Jednakże, gdy pacjenci przestają przyjmować OCP, ryzyko to wydaje się zmniejszać. .
Jak rozpoznać u siebie SIBO?
Liczba osób z SIBO w populacji pozostaje nieznana. Niektóre badania sugerują, że od 6 do 15% zdrowych, osób ma SIBO, ale w postaci bezobjawowej. Natomiast aż 80% osób z zespołem nadwrażliwości jelita grubego (IBS) może się mierzyć z przerostem flory bakteryjnej jelita cienkiego (6).
SIBO jest w dużej mierze nie diagnozowane przez lekarzy. Dzieje się tak dlatego, że wiele osób nie szuka wsparcia i uważa, ze objawy SIBO są zwykłymi problemami trawiennymi. Wielu lekarzy nie jest świadomych, jak powszechne jest SIBO. Całą sprawę dodatkowo komplikuje fakt, najczęściej używane testy (testy oddechowe mierzące poziom wodoru i metanu) wciąż mają dość wysokie wskaźniki fałszywie negatywnych wyników(co oznacza, że wyniki testu wracają jako negatywne, ale faktycznie masz chorobę) (7).
Najczęstsze objawy SIBO to:
- Ból brzucha / dyskomfort,
- Wzdęcie brzucha,
- Biegunka,
- Zaparcia (zwykle związane z metanogenami)
- Gazy i odbijanie,
- W cięższych przypadkach może wystąpić utrata masy ciała i objawy związane z niedoborem witamin.
Czy SIBO jest zakaźny?
W przeciwieństwie do wielu innych infekcji bakteryjnych przewodu żołądkowo-jelitowego, SIBO nie jest zakaźny i nie ma dowodów, że ekspozycja na pojedynczy mikroorganizm zwiększa ryzyko rozwoju SIBO. SIBO występuje ze względu na skomplikowaną grę wielu różnych czynników i nie jest przekazywany między osobami.
Dlaczego tak trudno wyleczyć SIBO?
Antybiotyki są często stosowane w leczeniu SIBO. Jednak badania pokazują, że pomimo leczenia antybiotykami nawrót pojawia się u prawie połowy wszystkich pacjentów w ciągu jednego roku. Jedno badanie porównujące leczenie z rifaksyminą (najczęściej stosowanym antybiotykiem dla SIBO) i botanicznymi środkami przeciwdrobnoustrojowymi wykazało nieco lepsze wyniki w protokole botanicznym, ale nadal z udanym leczeniem u niemal połowy wszystkich pacjentów po jednym cyklu leczenia.
Odkrycie to sugeruje, że leczenie samego wzrostu bakterii nie jest wystarczające dla większości ludzi. Dodatkowa część udanego leczenia musi uwzględniać podstawową przyczynę lub czynnik predysponujący.
Chociaż istnieje wiele zidentyfikowanych powiązań między SIBO i innymi chorobami, jak opisano powyżej, nieprawidłowości motoryki jelit są uznawane za jedną z najczęstszych asocjacji. W jednym z badań opublikowanych w tym miesiącu wykazano, że pacjenci z SIBO mają znaczne opóźnienia w czasie pasażu pokarmu w jelicie cienkim (ilość czasu potrzebnego na przejście jelita cienkiego). To odkrycie sugeruje, że pacjenci z SIBO, którzy nie wyzdrowieją po standardowej kuracji antybiotykowej, lub botanicznym protokole przeciwdrobnoustrojowym (który preferujemy), mogą odnieść korzyść z dodania czynnika prokinetycznego, który zwiększa skurcze mięśniowe jelita cienkiego. Oktreotyd i naltreotyd w niskiej dawce są dwiema takimi opcjami, które są badane i mogą pomóc w leczeniu niektórych przypadków SIBO, które nie reagują tylko na antybiotyki.
W miarę kontynuowania badań nad SIBO coraz lepiej rozumiemy złożoność tej choroby i sposób, w jaki leczenie musi być dostosowane do każdej osoby, aby zmaksymalizować sukces i minimalizować ryzyko nawrotów.
_______________________________________________________________________________________________________________________
Bibliografia:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2890937/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22109896
- https://www.karger.com/Article/Abstract/201507
- http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1110/ps.03531404/full
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18684177
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3099351/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21960820
Related posts
Ciekawostki
Cynk a odporność – jakie są zależności?
Cynk największą popularność zyskuje jesienią. Jest to w pełni uzasadnione, ponieważ cynk pełni krytyczną funkcję w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Jego…
Kurkumina a choroby nowotworowe – jakie są zależności?
Wizytówką kurkuminy jest jej działanie przeciwzapalne, które naukowcy bardzo szeroko opisują w publikacjach naukowych. Przewlekłe stany zapalne uznawane są za…
Magnez w sporcie – jakie są korzyści?
Im większa aktywność fizyczna, tym większe zapotrzebowanie na magnez. Jeśli chcesz zapewnić swojemu ciału optymalne warunki do uzyskiwania progresu sportowego,…
Koenzym Q10 a serce – jakie są zależności?
Serce nieustannie tłoczy krew, która zaopatruje wszystkie nasze tkanki w substancje odżywcze. Co będzie, gdy osłabi swoją pracę? Skutki są…
Maksymalna pompa mięśniowa
Właśnie rozpoczynasz przygodę z treningiem na siłowni, czy może jesteś doświadczonym zawodnikiem szukającym sposobów na optymalizację swojego treningu? Bez względu…
Posiłek potreningowy – najważniejszy w ciągu dnia?
W świecie fitness upowszechniło się takie przekonanie, które głosi, iż posiłek potreningowy jest najważniejszym posiłkiem jedzonym w ciągu całego dnia….
Strength & Conditioning – co to w ogóle jest?
Strength & Conditioning, czyli w wolnym tłumaczeniu siła i kondycjonowanie – co to w ogóle jest za dziedzina nauki i…
Długotrwały trening aerobowy a poziom testosteronu u mężczyzn
Jednym z fizjologicznych systemów organizmu, który jest niezwykle wrażliwy na stres związany z wykonywanymi systematycznie ćwiczeniami fizycznymi jest układ hormonalny….